Lacrimosa: Live in Mexico City

Lacrimosa heeft een nieuwe live-cd uit. Het is een beetje verrassend, want de groep heeft al twee live-dubbelaars op zijn actief en de laatste dateert nog maar van 2008, slechts twee platen geleden. En toch zijn er redenen om er nog eentje aan toe te voegen. De Revolution-Tour was, zoals we zelf hebben mogen vaststellen, een unieke gebeurtenis. In Keulen begeesterde Tilo Wolff c.s. het publiek drie uren lang, met zowel de nummers uit ‘Revolution’ als met een hoop klassiekers. Heel wat mensen zullen deze nieuweling dan ook met plezier beluisteren.

Maar ik geloof dat de titel ook één van de redenen voor de uitgave aanduidt. Dit is ‘Live in Mexico City’, en de groep is daar ontzettend populair. Een populariteit die trouwens ook in andere Latijns-Amerikaanse landen bestaat. Op de dvd die bij deze eerste uitgave zit - en enkel bij de eerste editie, die vermoed ik al uitverkocht is - kan men zien hoe Lacrimosa bij de aankomst in de luchthaven in Mexico door de politie beschermd moet worden om door de massaal aanwezige fans naar de auto te worden geleid. Begin uw haren niet uit te trekken als u de dvd-versie niet meer te pakken krijgt, die dvd bevat slechts vier nummers en is een voorproefje van de video van het volledig concert die volgend jaar uitkomt.

‘Revolution’ was een cd die buitengewoon geëngageerd klonk. Op het concert in Keulen konden we horen hoe Tilo Wolff honderduit vertelde over hoe we meer aandacht voor elkaar moeten hebben, hoe we onze maatschappij minder hard kunnen maken door aan onszelf te werken. Ik vond dat toen bijzonder schoon, maar helaas is die boodschap niet zo nadrukkelijk aanwezig op deze live-registratie. Misschien vond Tilo dat niet passen voor zo’n grote massa, of vond hij het moeilijk om het naar een Spaanstalig publiek over te brengen. De bindteksten beperken zich dan ook tot vele ‘gracias!’ en andere dankbetuigingen aan het publiek.

En dat publiek is geweldig. Ze brullen massaal mee op Duitstalige liedjes, wellicht zonder volledig te begrijpen wat ze zingen. Dat is volstrekt uniek. En als Tilo op het einde van ‘Durch Nacht und Flut’ in het Spaans begint te zingen, is het hek van de dam. Dit verstaan ze wel, en het verklaart waarom dit nummer systematisch een kiekenvelmoment is bij concerten in Latijns-Amerika. Lacrimosa heeft deze keer trouwens ook microfoons geplaatst om het publiek mee op te nemen, zodat u de sfeer in de concertzaal ook in uw huiskamer kunt beleven.

En zo komen we natuurlijk tot het belangrijkste: de nummers. Uiteraard krijgt u opnieuw een hoop klassiekers: Alles Lüge, Stolzes Herz, Schakal, Not Every Pain Hurts en Copycat staan ondertussen al voor de derde keer op een live-cd. Alleine zu zweit, Der Morgen Danach, Durch Nacht und Flut en Lichtgestalt voor de tweede keer. Al de rest is nieuw, en dat zijn toch maar liefst 11 nummers. Mooi de helft van de plaat. Alles werd piekfijn uitgevoerd en de oudere nummers krijgen ook vaak aangepaste arrangementen. Zeggen dat dit gewoon een kopie is van de vorige lives van Lacrimosa is dus niet aan de orde.

‘Live in Mexico City’ is een uitstekende cd. Zo u zoals ik alles in huis haalt wat de groep uitbrengt, dan hebt u het al. Maar dan komt de hamvraag. Stel dat u slechts één live van Lacrimosa wil kopen, en u vraagt mijn advies… Tja, dat is een delicate zaak. Wellicht zou ik in dat geval toch gaan voor ‘Lichtjahre’, die nog meer nummers bevat uit klassiekers als ‘Elodia’ en ‘Lichtgestalt’ en ook wat heel vroege nummers die de setlist niet gehaald hebben in Mexico. Anderzijds telt ‘Live in Mexico City’ dan weer een hoop nummers uit ‘Revolution’, en die zal ik alvast blijven koesteren.

Lees ons interview met Tilo Wolff: ‘De jonge Tilo zou nooit geloven dat Lacrimosa zou uitgroeien tot een wereldwijd succes.’

Lees ons concertverslag ‘¡Viva la Revolución!’, Essig-fabrik Keulen, 13/10/2012

Lacrimosa

Perverted by Language: Boxers

Mijn eerste herinnering aan Perverted by Language dateert al van 2008. Toen speelde de groep op de Fantastique.Night als opener voor Red Zebra en For Against. Ik was meteen onder de indruk van deze nieuwkomer - het moet één van hun eerste optredens geweest zijn - die de belofte in zich hield van extra kwaliteitsvolle postpunk.

Later speelde dit ensemble ook op de Dark Entries Night, een optreden dat hen zo beviel dat ze de opnames op internet gezet hebben als een ‘officiële bootleg’. Dat schept natuurlijk een band, net als de verschillende interviews die ze ons webzine gegund hebben. (Jarenlang was ook hun eerste demo ook vrij te beluisteren op het wereldwijde web, maar omdat de groep erg ontevreden was over de opnames - die de intensiteit van een live-uitvoering niet wisten te benaderen - vielen deze ten prooi aan genadeloze zelfcensuur.)

Na meer dan acht jaren componeren en optreden komt nu eindelijk het officiële debuut van de groep uit: Boxers. Het resultaat mag er zijn: 10 nummers heerlijk intelligente en melodische postpunk. De eerste link waar ik in 2008 aan dacht was het clichématige Joy Division. Maar dat is niet helemaal accuraat. Het samengaan van twee gitaren op een stevige basis van drum en bas doet me vandaag eerder denken aan The Church of vooral - en dat is de referentie die u moet onthouden - aan The Chameleons. (De naam Perverted by Language is natuurlijk een verwijzing naar één van de betere platen van The Fall. Ikzelf ben niet zo’n fan van het gekauw van Mark E. Smith, en zou dit dus niet als ijkpunt nemen.)

De plaat valt met de deur in huis. ‘There’s an intimacy in the distance you keep’ zingt Jezz met zijn baritonstem bovenop spetterende gitaar- en baslijnen en gedreven drums. Een uitstekend begin. 'Elephantine' doet het bij aanvang iets trager maar groeit eveneens uit tot een levendige song met schitterende gitaren. Ook ‘The Idealist’ is een topper, met alweer dezelfde ingrediënten. ‘Amandine’ doet een beetje denken aan Faith & The Muse. Mischien is het de stem van bassiste Élise Boënnec - het enige nummer waarop zij zingt, trouwens - die wat wegheeft van Monica Richard. Of misschien ligt het aan de begeleiding, die wel wat doet denken aan Faith & The Muses meer gitaarerichte liedjes (al hoor ik er zelfs wat Cocteau Twins in). Het is boeiend om te horen hoe dit nummer zich ontpopt van een vrij rustig nummer tot een ware gitaarorgie. Iedereen zal ermee instemmen dat dit één van de hoogtepunten op deze cd is. Ik ga niet alle nummers afgaan, maar je mag er op rekenen dat ‘Boxers’ de kwaliteit vrij constant weet te houden en dat er geen overbodige nummers op deze schijf staan.

Het was lang wachten op het debuut van Perverted by Language, maar het loonde de moeite. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de dame en heren beretrots zijn op hun creatie. ‘Beter als de nieuwe U2’ is een leuze die ze met veel vreugde ronsbazuinen. En hoewel we de nieuwe U2 niet gehoord hebben stemmen we hier zonder meer mee in. Bescheidenheid mag dan wel sieren, onbescheiden zijn is potsierlijk, leuk en in dit geval niet eens misplaatst.

Perverted by Language

Baby Fire: The Red Robe

Toen de Frans-Russische schrijver en diplomaat Romain Gary besloot om een einde aan zijn leven te maken droeg hij een rood kleed, opdat de mensen die zijn lijk zouden vinden zo min mogelijk zouden afgeschrikt worden door de bloedplekken die de kogel door zijn hoofd veroorzaakt had. In een afscheidsnota schreef hij dat zijn zelfmoord niets te maken had met de wanhoopsdaad van zijn ex-vrouw Jean Seberg - de tragische actrice en zwarte rechtenactiviste - 14 maanden eerder. Ooit had hij aan een journalist verklaard dat ouder worden een verschrikkelijk iets moest zijn, ‘maar aangezien ik in het onvermogen ben om ouder te worden heb ik een pakt gemaakt met die man daarboven, ken je hem? Ik heb een pakt gemaakt waarin staat dat ik nooit oud zal worden.’

‘The Red Robe’ - het titelnummer van de nieuwe cd van Baby Fire - is geïnspireerd op het einde van Romain Gary. En zo zit de hele cd vol getormenteerde teksten over gruwel, pijn en dood. Deze teksten snijden werkelijk door je heen, en sleuren wat er nog van jou heel blijft mee in de meest pikzwarte duisternis. Opmerkelijk zijn de vele dieren - wolven, honden, slangen, katten en andere monsters - die de personages op de cd kwellen. En dan het licht… dat verbrandt. En uitdooft.

Je weet meteen waarom deze groep haar muziek omschrijft als ‘haunted rock’. Baby Fire is oorspronkelijk opgevat als een vrouwengroep. Diabolita - ook bekend als Dominique Van Cappellen-Waldock, zangeres van Keiki, Von Stroheim en In Heaven - had Baby Fire in 2010 opgericht als een soloproject, maar kon niet weerstaan aan de verleiding om drumster Cha (uit Lady Fucked Up en Lem) in het project op te nemen. Samen nemen ze in 2011 het debuut ‘No Fear’ op. Het nieuwe ‘The Red Robe’ zal echter het laatste wapenfeit van Cha zijn in de groep. De overtuigde feministe Diabolita heeft zich er weer mee moeten verzoenen om een man te betrekken. Maar ze had slechter kunnen vallen dan bij Alinovsky, een man die de drumstokjes nog gehanteerd heeft in Tuxedomoon, Digital Dance en The Durutti Column.

Diabolita en Cha maken samen erg minimalistische muziek. Ik ben nooit zo’n grote fan geweest van de ‘less is more’-filosofie - ik heb het altijd meer gehad voor de ‘less is a bore’-repliek van Robert Venturi - maar ik moet toegeven dat het in dit geval wel werkt.

Er komt dan ook regelmatig ‘more’ aan te pas, want het skelet van gitaar en drums wordt vaak aangekleed met theremin, orgel, achtergrondzang, de viool van Seesayle of de gitaar van Raphaël Rastelli (Diabolitas kompaan in Keiki). Tony Barber, ooit nog bassist van The Buzzcocks, heeft bovendien absoluut fantastisch werk verricht als producer.

Maar de meest opmerkelijke bijdrages zijn die van Eve Libertine (Victory) en Penny Rimbaud (The Lit Light), twee leden van de legendarische anarchopunkgroep Crass. Libertine en Rimbaud wonen nog steeds in de ‘Dial House’, een soort commune waar iedereen welkom is om te verblijven, te debatteren, acties op te zetten en… om muziek te maken. Want sinds een paar jaar bezit de Dial House ook een eigen studio, en daar werd deze 'The Red Robe' opgenomen. Libertine zakte zelfs naar België af voor de twee voorstellingsoptredens van de nieuwe cd.

Kunnen we dan stellen dat Baby Fire iets in zich heeft van Crass? Ja en neen. Baby Fire speelt geen monotoon gedreun maar gevarieerde, kwetsbare en hypnotiserende muziek. Ze voeren geen ideologische kruisvaart maar zijn gericht op het introspectief ondervragen van het individu met zijn twijfels en zijn angsten. Wel delen ze de DIY-ethiek en de nood om het uit te schreeuwen in een zielloos conformistische maatschappij. De twijfel of het iets zal uithalen krijg je er bij Baby Fire zomaar bij.

dead is dead when all is said and done
and all had been said
and all had been done

Baby Fire

Een glimp van het opnameproces in de Dial House (muziek: At The Very Heart Of The Darkening Of The Light)



Video voor The Wolf


The Wolf by BABY FIRE from Lady Diabolita on Vimeo.

Dark Ages, een nummer uit het debuut 'No Fear', live met Eve Libertine van Crass



Baby Fire + Eve Libertine @ Kinky Star from Lady Diabolita on Vimeo.
Lees ons interview uit 2011 met de groep!

Een pilletje tegen verliefdheid

Beste Mijnheer de Dokter,

Ik wil mij tot u richten met een dringend maar misschien verrassend verzoek. Al jaren verstrekt u mij deskundig advies omtrent al mijn kwaaltjes en pijntjes, en voor elk van mijn problemen weet u de juiste medicijnen voor te schrijven die mij er in een minimum van tijd weer bovenop brengen. Uw kast zit afgeladen vol met middelen die al vaak hun nut bewezen hebben, en ik zou er nogmaals een beroep op willen doen. Niet dat er voor elke kwaal een pilletje bestaat… maar als ze er zijn, waarom zou men er geen gebruik van maken? Juist, toch?

Het probleem waar ik nu mee geconfronteerd word is echter van een volledig nieuwe aard, en ik ben er niet zeker van of u me deze keer kunt helpen. Ik ben de laatste tijd met name nogal verliefd. Het object van mijn verliefdheid is een bijzonder lieftallig meisje, knap en aardig en zo hartelijk dat ik er mijn verstand bij verlies. Ik zie haar graag en ik vermoed dat ze mij ook graag ziet. We hebben samen al menig avond doorgebracht en enorm genoten van de gesprekken die we gevoerd hebben. Ik denk dat ook zij daar zo over denkt, want elke keer als ik haar tegenkom, komt ze naar mij toe en pikt ze het gesprek weer op waar we het een eerdere keer stopgezet hebben. Ze lacht zo lief en terwijl ze praat blinken haar oogjes in mijn richting. Allebei herinneren we ons elk detail van hetgeen de andere bezighoudt en spelen we handig op elkaar in. We zitten met andere woorden op dezelfde golflengte en ik heb een vermoeden dat mijn gevoelens voor haar ook door haar ervaren worden, al weet ik dat niet zeker.

Nu wou ik u vragen of u geen pilletje hebt tegen verliefdheid. U vindt dit wellicht een vreemd verzoek. Wat is er immers fout met al het voorgaande? Is verliefdheid soms geen goddelijk gevoel? Zijn er geen duizenden neen tienduizenden of zelfs miljoenen en miljarden mensen die hartstochtelijk verlangen naar wat ik nu meemaak? Dat is vast en zeker zo, maar er is een klein probleem. Het meisje in kwestie heeft al een vriend, en bijgevolg is de aanvankelijke euforie van het verliefd zijn omgeslagen in diepe neerslachtigheid. Nog steeds lig ik dag en nacht aan haar te denken, maar nu met knagende onzekerheid of zelfs zekerheid dat er niets van gaat komen. Want waarom zou zo een hartelijk en warm iemand als zij nu een vriend verlaten waar ze al lang een goede relatie mee heeft? Waarom zou ze iemand verlaten aan wie ze trouw gezworen heeft en met wie ze goed overeenkomt? Zou ze daar überhaupt toe in staat zijn? Ik denk het niet. En zeker niet voor iemand als ik! Daarom zou het beter zijn indien u me een pilletje zou kunnen geven waarmee ik heel deze historie gewoon zou kunnen vergeten en weer mijn gewoon leventje zou kunnen aanvangen.

Zoals eerder vermeld twijfel ik er sterk aan of u mij kunt helpen. Misschien bestaan er helemaal geen pilletjes waarmee men verliefdheid kan oplossen. Of misschien denkt u dat mijn probleem niet ernstig genoeg is en dat ik maar moet wachten tot het overgaat. Hebben niet veel mensen hetzelfde meegemaakt, en zijn die er ook niet zonder hulp doorgekomen? Ik kan u er alleen maar op drukken dat mijn probleem wel degelijk ernstig is, en dat ik er dringend een oplossing voor moet vinden. Ik hoop dan ook van harte dat u me snel kunt helpen.

Met nederige groet,

Joop (de milde misantroop).

(Geschreven op 25 oktober 2004, exact tien jaar geleden)

Myrkur: Myrkur EP

Sinds de eerste keer dat we het nummer ‘Nattens Barn’ hoorden keken we al uit naar deze cd. De verwachtingen voor de eerste ep van Myrkur waren hooggespannen, en niet alleen bij ons. Zou deze dame - want Myrkur is een eenvrouwsproject waarvan de stichtster anoniem wil blijven - een nieuwe wind doen waaien in de Black Metal? Het heeft er alvast veel van weg.

De cd opent met 'Ravnes Banner'. Hemelse stemmen stromen op je af, deels gregoriaans, deels etherisch en dromerig. Na een paar maten zetten de gitaren en de drums zich in gang. Myrkur maakt gebruik van vele lagen stemmen en gitaren om een indrukwekkend geluid te produceren.

De truuk met de vocale intro die doorslaat in harde Black Metal zal Myrkur nog een paar keer herhalen, op ‘Latvian Fegurð’ en op het reeds vermeldde fantastische ‘Nattens Barn’. Het resultaat is dat deze cd bijna nooit echt hard klinkt, al beuken de drums en de gitaren soms stevig door. Het is eigenlijk heel harmonische, bijna rustgevende muziek.

‘Ulvesangen’ bestaat enkel uit hemelse stemmen en is veel te kort naar mijn smaak. Zo ook ‘Frosne Vind’, dat iets van middeleeuwse folk wegheeft. De referenties die we kunnen meegeven komen uit de tweede generatie Scandinavische Black Metal, groepen die zich op de muziek gingen concentreren in plaats van kerken in brand te steken. Ulver en Darkthrone fans zullen hiervan smullen. Maar ook Sigur Ros en zelfs Edvar Grieg worden als invloed vermeld, en gezien de melancholische en harmonische insteek ook terecht.

Haar inspiratie haalt Myrkur uit de natuur en uit Scandinavische mythologie. En ja, ondanks de energie die hiervan uitgaat is dit heel vrouwelijke muziek. Toch verrassend in het macho mannenbastion die de metalscene toch nog steeds is. Myrkur heeft alles op haar eentje opgenomen, in de eenzaamheid van haar eigen huis. Al heeft haar Zweedse vriend nog extra drums toegevoegd nadat ze de ep afgewerkt had. Myrkur werkt momenteel al aan een volledige cd, waar we al reikhalzend naar uitkijken.

De grote tekortkoming van deze ep is dat hij veel te kort is. Myrkur weet ons met deze cd volledig te overtuigen van haar talent, en heeft met deze ep schitterend werk geleverd. Het is grote klasse en we kunnen er alleen respect voor opbrengen. Maar ze laat ons verweesd achter, hunkerend naar meer.

Myrkur (facebook)

Bandcamp

Diary of Dreams: Ik haat vrolijke liedjes. Ze vervelen me als de pest.

Diary of Dreams is een grote naam in onze scene. Hun laatste cd - ‘Elegies in Darkness’ - was een groot succes en kwam exact twintig jaar na ‘Cholymelan’ uit, de eerste cd van de groep. Voldoende redenen om eens een gesprek te hebben met frontman Adrian Hates. Hates blijkt een vriendelijke en zelfs goedlachse kerel te zijn. Hij vertelt ons over de laatste cd, over het verleden van de groep en geeft ons zelfs een glimp in hun toekomstplannen.

Laat ons starten met de nieuwe cd ‘Elegies in Darkness’. Het is de eerste Diary of Dreams cd in twee jaar tijd en de kritieken zijn bijna unaniem positief. Is het een mijlpaal in het oeuvre van Diary of Dreams?

Ik weet het niet. Elke plaat die we uitbrengen en schrijven is een plaat waar we heel zelfzeker over zijn, en waar we heel blij en enthousiast over zijn. Voor ons heeft elke plaat zijn belang en zijn erfenis. Ik denk dus dat het verschil ligt in de manier waarop het ontvangen wordt. Het hangt echt af van de luisteraars en van de kritieken. En ik moet je bijtreden, ze waren deze keer uitzonderlijk positief. Waarschijnlijk meer positief dan voor de vorige plaat…

Wat vreemd is, want ik hou enorm van ‘Ego-X’.

Ik ben het daarmee eens. Dat is wat ik bedoelde toen ik zei dat het afhangt van hoe mensen de plaat ontvangen, niet van hoe wij ons erbij voelen. Wij voelen ons goed bij elke plaat die ooit uitgekomen is. Anders waren ze nooit uitgekomen. Ik weet het niet, misschien ligt het aan het feit dat ‘Elegies in Darkness’ een beetje meer gericht op donkere elektronica, iets meer agressie, woede en duisternis inhoudt. Misschien is dat een recept dat beter werkt. Maar je weet het nooit. Als je daar op de volgende plaat op zou focussen zou je vast en zeker falen. Probeer nooit om een succesformule te herhalen, dat werkt nooit. (lacht) Maar we zijn blij dat mensen ervan houden. We krijgen een hoop erkenning en de mensen praten erover. Dus kan ik niet gelukkiger zijn.

Om het over de titel te hebben: ‘Elegies in Darkness’. Daar schuilt natuurlijk duisternis in, zoals je al zei. Maar het suggereert ook dat er een soort concept of een rode draad achter zit. Is het zo?

Er zit natuurlijk een verhaal achter de cd. Maar het is anders dan in het verleden. Vroeger maakte ik conceptplaten die erg gefocust en strak rond één onderwerp draaiden. Dit was nu niet het geval. Ik wou me concentreren op kleine verhalen rond een onderwerp, wat ik eigenlijk niet als een conceptalbum beschouw. Dat is een te groot woord voor een te klein concept. Maar ik denk dat de titel inderdaad het concept samenvat. ‘Elegies in Darkness’ is heel veelzeggend, als je het mij vraagt. Het is in zekere mate verbonden aan mijn persoonlijkheid, aan mijn verleden, aan mijn kindertijd. ‘A Dark Embrace’ bijvoorbeeld zegt veel over het thema van de plaat. Ik geloof dat ik opgegroeid ben met deze donkere kant in mij, deze donkere omhelzing, dit donker gevoel. En de plaat onthult heel erg het verhaal van hoe ik ermee heb leren leven, hoe ik dat heb leren duiden. Als je opgroeit en je denkt dat er iets anders is aan jou, dan ben je eigenlijk zeker dat iedereen dat wel heeft, dat iedereen hetzelfde is. Dan wordt je je bewust dat iedereen verschillend is, dat dit je eigen karakteristieken zijn, je eigen verleden, je eigen weg. Ik heb geleerd om dat te aanvaarden. Ik heb geleerd om ermee om te gaan. Tegenwoordig denken veel mensen dat ik een erg duistere en melancholische persoon ben, op het depressieve af, wat ik gelukkig niet ben. Maar ik heb geleerd om mijn donkere zijde, mijn donkere gevoelens in mijn muziek te uiten, om het van me af te schijven als je wil, en een normale kerel te zijn in het normale leven.

Maar je muziek is erg gefocust op die donkere kant. Er zijn geen vrolijke liedjes bij Diary of Dreams…

Ik haat vrolijke liedjes. Ik zou nooit kunnen luisteren naar vrolijke liedjes. Ze vervelen me als de pest. Ik sidder ervan. Ik kan eenvoudigweg niet naar vrolijke muziek luisteren. Het is verschrikkelijk.

Laat ons verder gaan op de conceptplaten. In het verleden - het nabije verleden - hebben jullie erg conceptuele platen uitgebracht als ‘Ego-X’, waar we het net nog over hadden, en ‘Nekrolog 43’…

En vooral ‘Nigredo’, de grootste conceptplaat die we ooit gemaakt hebben.

Kan je een woordje uitleg geven bij het concept van de drie platen die we net vernoemd hebben?

Haha. Dat is een job waar we een paar uur voor nodig hebben. Elk concept heeft zijn eigen aanpak. Ik kan zeggen dat ‘Nigredo’ - samen met ‘Giftraum’ en ‘Menschfeind’ - een verhaal was dat een mix is van fictie, waarheid, mythologie en religie. We hebben met al deze elementen een verhaal gemaakt. We hebben dagen doorgebracht in boekenwinkels en hebben een hoop gelezen op het internet, op zoek naar historische religies en oude verhalen over hoe de wereld geschapen is. Dat was het aanvangspunt voor alle verhalen, voor alle personages, alle karakters… Het vertelt over een persoon die de wereld rondreist op zoek naar de oorsprong van de stem die hij in zijn hoofd hoort. Dan brengt het verhaal ook aspecten uit het moderne leven in, om het hoofdpersonage te verwarren. Het is een erg ingewikkeld verhaal, maar dit zijn de hoofdlijnen. Ik vertel er nooit meer over, want het wordt saai als ik iedereen het concept van het verhaal uitleg. ‘Nekrolog 43’ was eigenlijk een vervolg op dat concept en handelde over de dood en de zaken die ons kwellen. En ‘Ego-X’ was een karakterstudie gebaseerd op één persoon en het leven dat hij wil leven of denkt te leven. Zo, dat zijn de hoofdlijnen. Het zou veel te complex zijn om meer in detail te gaan. Dat zou een interview op zich vergen, enkel die ene vraag.

Dat begrijp ik. Laat ons terugkeren naar ‘Elegies in Darkness’ en het geluid dat meer door gitaren gedomineerd wordt. Er zijn nu twee gitaristen in de groep. Was dat een bewuste keuze of gewoon een samenloop van omstandigheden?

Eigenlijk is ‘Elegies in Darkness’ net minder gitaargericht. Dat is erg interessant. Je bent niet de enige die dat denkt, voel je er niet slecht over. Een hoop mensen zeggen dat het meer gitaargericht is als de voorgangers, maar dat is volledig fout. De laatste plaat had veel meer gitaren dan deze, maar het gaat natuurlijk over hoe je de dingen mixt. Kijk naar het openingsnummer ‘Malum’. We hebben slechts één belangrijke gitaar in het refrein. Dat is het. Op ‘Ego-X’ zouden we in dezelfde omstandigheden vier of vijf gitaren tegelijkertijd gebruikt hebben. Daar zijn veel meer nummers gitaargericht. Maar deze keer lijken mensen een verschil aan te voelen, want soms hebben we de gitaren iets meer in de voorgrond van de muziek geplaatst, afhankelijk van de focus en de functie die de gitaar moet spelen. Twee of drie gitaristen maakt eigenlijk niets uit. We maken muziek op basis van het nummer. We schrijven de compositie als een uniek proces, elke keer opnieuw als een soort experiment. We beginnen nooit aan een nummer met een zekere verwachting, we beginnen er nooit aan met de gedachte dat we zoveel gitaren willen hebben. Meer gitaristen hebben heeft daar geen invloed op. Vijf toetsenisten of tien zangers zouden evenmin de productie van een plaat beïnvloeden. Uiteindelijk krijgt het nummer wat het nummer nodig heeft of wilt, niet wat wij denken dat het moet hebben, want dat zou het nummer te zeer in een korset dwingen.

Maar als je achteraf live-versies maakt, moet je wel nadenken over hoe je het gaat aanpakken.

Voor de live-versies moeten we natuurlijk samenzitten en de composities opnieuw veranderen. We werken dan gitaarlijnen uit, nieuwe of aanvullende, of we veranderen de toetsen en het arrangement. Soms komen we tot de conclusie dat een bepaald nummer geschikt is om met cello en contrabas te spelen. We hebben dus een hoop mogelijkheden en we proberen die te gebruiken.

‘Elegies in Darkness’ valt ook samen met de twintigste verjaardag van Diary of Dreams. Hoe voel je je als je op die twintig jaar terugkijkt, en vooral: dacht je dat Diary of Dreams zo lang ging bestaan toen je het opstartte?

Wel, het eerste dat je voelt is dat je oud bent. (lacht) Als je bedenkt dat het eerste Diary of Dreams optreden ooit in 1992 was, dan is dat een beetje eng. Maar het was natuurlijk mijn doel, er was hoop dat het een langdurig project zou worden en een langer leven zou toebeschoren zijn dan andere groepen. Anderzijds ben ik iemand die niet zo snel opgeeft. Ik kan me echt vastklingen aan een droom. Ik heb al die jaren mijn best gedaan om alle obstakels en moeilijkheden te overwinnen. Als je één probleem opgelost hebt, staat het volgende al weer klaar. Er zijn een hoop problemen. Het maakt het erg moeilijk om van je muziek te leven, maar ik ben erin geslaagd om te overleven met wat ik doe. En uiteraard ben ik daar zeer dankbaar voor. Een droom hebben en hopen om 20, 30 of 40 jaar te overleven is echter iets helemaal anders. Je hebt een verwachting, maar die is zeer vaag. Het is te ver weg. Als je in je late tienerjaren zit, of een beginnende twintiger bent, is dat gewoonweg niet iets waar je aan durft denken. De mogelijkheid om 20-30 jaar van muziek te kunnen overleven, dat is een grote droom…

Gedurende deze tijd is Diary of Dreams geëvolueerd van een éénmansgroep tot een volwaardige groep. Was dit een natuurlijke evolutie voor jou?

Een goede vraag… (zucht) Die éénpersoonsgroep, het infernale meesterbrein waarover de pers het zo graag heeft als ze schrijft over Diary of Dreams, is iets waar ik nooit echt blij om ben geweest, of mee eens ben geweest. We hebben een hoop platen waarop vrij veel mensen hebben meegewerkt. Maar om één of andere reden wordt daar nooit over gepraat in interviews. En ik vind dat een verschrikkelijk nalatigheid. Ik vertel iedereen dat ik samen werk met Gaun:A, Flex, Dejan en het hele productie-team. Daniël Myer van Haujobb heeft meegewerkt aan de cd, iets wat hij trouwens al twintig jaar doet. Maar blijkbaar is dat iets waar de pers nooit over schrijft. Misschien is het niet zo interessant. Ik denk dat de indruk die de mensen van buitenaf hebben een andere is dan hetgene we zelf voelen. Ik weet wie tijd met me doorbrengt. Gaun:A zit weken bij mij in de studio bij elke plaat. Dat is helemaal geen éénpersoonsproject. En toen, in het prille begin, was het natuurlijk iets meer ik, misschien een hoop meer. Maar dat is omdat ik toen dat team nog niet had. Het vergt tijd om een goed functionerend team op te bouwen. Dat is een natuurlijk proces. Je kunt geen project starten met een volledig team rondom jou vanaf de start. Waar moet je die mensen vandaan halen? Dus ja, het heeft een hoop tijd gevergd om iemand als Gaun:A te vinden. Dat is waar. Gelukkig hebben we elkaar in 2001 ontmoet, dus sinds 13 jaar is hij mijn dichtste kompaan. Ik heb ook tijd nodig gehad om een supergitarist als Flex te vinden, een superdrummer als Dejan, dat hele team. En natuurlijk is er Daniel Myer die op de achtergrond meehelpt met de productie. Dat is een groot voorrecht. Ik zou blij zijn als je dat ook zou schrijven… (lacht)

Zal ik doen. Je hebt nog niet zo lang geleden een cd uitgebracht met akoestische versies van je nummers: ‘The Anatomy Of Silence’. Wat was de motief om een akoestische cd uit te brengen?

Het gros van het team heeft klassieke wortels, zijn klassiek opgeleid of hebben minstens een grote affiniteit met klassieke muziek. We hebben het voorrecht om Flex te hebben als gitarist, die ook cello kan spelen. Gaun:A speelt naast gitaar ook contrabas. Daarmee hebben we al een sterke akoestische basis. In de afgelopen jaren hebben we vaak deze talenten samengebracht op het podium, en een paar akoestische versies van klassiekers gespeeld. ‘She And Her Darkness’ hebben we al vaak in akoestische versie gespeeld, of ‘O’ Brother Sleep’, ‘Giftraum’. Nu en dan deden we de bisnummers akoestisch. Elke keer opnieuw kregen deze versies een hoop lof en respons. Dus kwamen een hoop mensen ons vragen om die klassieke versies op cd te zetten. De bisnummers zijn een mooi moment om een akoestische set te doen, het is echt groots. Ik heb ook erg genoten om alle nummers te herschrijven in een akoestische versie. Ik ben volledig tevreden over de cd zoals hij nu is. Het is één van de cd’s waar ik het meest naar luister.

Ik heb gemerkt dat ‘Freak Perfume’ wat oververtegenwoordigd is op ‘The Anatomy Of Silence’. Hoe voel je je bij het verbluffend succes van die cd?

(lacht) Interessant, he? Ik kan me die tijd goed herinneren. Ik weet nog dat mijn computer toen, net voor de uitgave, een virus had. Alle nummers waren verloren. De volledige plaat was weg. Dus zocht ik een herstelbedrijf dat de data kon terughalen. De hardware was volledig stuk, het was verwoest. Niets werkte nog. Ik heb een hoop vrienden die echt goed zijn met computers, veel beter dan ik zelf ben. Ze zegden gewoon: onmogelijk, er is niets dat ik kan doen. Ik kan die nummers niet terug ophalen. Er was zelfs geen verbinding met de hardware mogelijk. Dus vond ik dit bedrijf in Berlijn, Data Recovery Service als ik het me goed herinner. Ze zijn gespecialiseerd in zwarte dozen en het terug doen werken van hard drivers na een brand of een overstroming, na enorme catastrofes. En ze kosten een fortuin, zoals je je wel kunt indenken. En ik heb een fortuin betaald, en ze hebben het voor elkaar gekregen. De data was terug. Ik kreeg dus tonnen audio bestanden en wat ik nog moest doen was elk nummer terug bij elkaar te puzzelen, elk spoor, elke zanglijn, één per één. Het heeft me ongeveer drie weken gekost. Het was geweldig veel werk, maar het is interessant dat een plaat die zo een moeilijk proces was om te maken, die zo’n moeilijke geboorte heeft gekend, zo’n succes geworden is. Ik hou heel erg van die cd. Het betekent heel veel voor mij. Er staan een hoop persoonlijke herinneringen op die cd. Ik ben dus ook heel blij dat mensen ervan houden. Vanuit een compositieperspectief denk ik dat er een hoop klassieke composities op staan, typische composities die heel goed akoestisch overkomen. Goede melodieën, catchy dingen die in je oren blijven hangen, goede clubnummers ook. Het is een goede plaat. Ik hou er erg veel van.

Ik geloof dat ‘Freak Perfume’ ook de eerste cd was waarop je de Duitse taal gebruikt hebt…

Oh, zelf de eerste cd bevatte Duitse teksten.

‘Cholymelan’?

Inderdaad.

Hoe dan ook, wat ik wou vragen was: doorheen de tijd heb je je vrijer geboeld om ook Duits te gebruiken. Ik dacht dat je in het begin liever geen Duits wou gebruiken…

Ja, je hebt gelijk.

Waarom heb je je mening dan herzien?

Het was eigenlijk geen echte herziening van mijn mening. Ik gebruikte gewoon de mogelijkheid om de manier waarop de dingen gebracht werden te veranderen. Ik kan dat heel eenvoudig uitleggen. Toen we startten met Diary of Dreams stond de Engelse taal me nauw aan het hart. Maar er waren ook een hoop Duitse groepen die in het Duits zongen. Ik denk dat ze Neue Deutsche Todeskunst genoemd werden. Dingen als Goethes Erben, Das Ich en een hoop andere groepen. Ik hield ervan, ik vond dat sommige groepen erg goed waren. Maar ik wou niet automatisch deel uitmaken van deze minimale muziekscene. Ik wou niet automatisch in dit subgenre ingedeeld worden. En ik wéét, ik ben er zeker van, dat als ik op die plaat Duits zou gebruiken, ze me ook in hetzelfde hokje geplaatst zouden hebben. Ik wou geen eerste plaat uitbrengen en meteen in een hokje terechtkomen. Het was voor mij een heel bewuste keuze om geen Duits te gebruiken in een normale voorstellingsset. Ik wou me concentreren op… eerst en vooral de internationale geluiden, zodat ik niet beperkt zou blijven tot een Duits publiek. Later, toen we een fanbasis verworven hadden, toen we onze eigen stijl ontwikkeld hadden, toen we onze erkenning hadden… Toen wisten de mensen hoe Diary of Dreams klonk. Duits gebruiken had daar toen niet zoveel invloed meer op. Ik voelde me dus zelfverzekerd genoeg om Duits te gebruiken. En dat is nog altijd zo. Ik vind dat het erg goed werkt.

Misschien kun je ons vertellen over wat volgt voor Diary of Dreams?

Natuurlijk. We zijn al aan een nieuwe plaat aan het werken. (lacht) Ik, hoop dus dat er volgend jaar een punt komt waarbij we een nieuwe plaat uitbrengen. We werken ook aan een nieuwe cd van .com/kill, ons zijproject. En we hebben concerten, dit weekend al in Roemenië. We blijven spelen en we blijven naar België terugkeren. De laatste jaren krijgen we terug meer concertaanbiedingen in België. Er is een tijd geweest dat daar weinig kansen toe waren. Het is fantastisch, we spelen echt graag in België. Zo, dat zijn onze plannen. Het lijkt weinig, maar het is een hoop werk. We zijn druk bezig.

Het klinkt eigenlijk als een hoop werk. Heb je nog laatste woorden?

Dit is eigenlijk mijn laatste woord: dank aan het Belgische publiek om zo waarachtig te zijn, om ons steeds opnieuw terug te vragen en om ons te steunen. Dat is hetgene waar we het meest dankbaar voor zijn. We zouden zonder niet kunnen overleven. Heel erg bedankt daarvoor.

Jij ook bedankt, voor het interview en voor deze vriendelijke woorden.

Diary of Dreams

Beluister 'Elegies in Darkness' online

Lees onze bespreking van 'Elegies in Darkness'

Lees de Engelse versie van dit interview op Peek-a-boo

Lezersbrief

Kein bestandteil sein kan zich eindelijk een volwaardig deel van de Vlaamse pers noemen, sinds ook wij brieven en commentaar toegestuurd krijgen van kankerende N-VA'ers. We zijn verheugd om volgende brief van Jaap uit Aarsrete te mogen publiceren:

'Nu we eindelijk een Vlaamse regering hebben die de wil van het volk vertegenwoordigt, denk ik dat het tijd wordt om een systeem in te voeren waarbij kinderen - eens ze volwassen zijn - de kosten van hun opvoeding terugbetalen aan hun ouders. Onze kinderen moeten van kleins af aan leren dat gratis niet bestaat en dat ze in het leven moeten vechten voor elke cent. Enkel zo kan onze Vlaamse natie terug gezond en competitief worden. 

Het linkse gepamper waarbij kinderen alles in de schoot geworpen krijgen en eindeloos van hun ouders kunnen profiteren moet maar eens gedaan zijn. Zo kweek je enkel minderwaardige mensen die liever gaan doppen dan dat ze gaan werken. Meer competitie tussen mensen leidt ook tot een gezonde elitevorming zodat een uitgetekende groep mensen met ondernemingszin en een duur diploma een leidende rol kunnen opnemen in de maatschappij. 

Het wordt hoog tijd om terug respect voor hiërarchie in te voeren, zeker nu we eindelijk aan de macht zijn. De huichelachtige egalitaire waanbeelden van rood en groen kunnen voorgoed verdwijnen waar ze thuishoren: in de vuilbak. En laat de armen de crisis betalen!'

Joop de milde misantroop

Bacio di Tosca: Was ich liebe (ist seltsam und krank)

Wie dacht dat Dörthe Flemming - de vrouw achter Bacio di Tosca - na drie uitstekende cd’s op haar lauweren was gaan rusten, heeft het volledig mis. ‘Hälfte des Lebens’ was een groot succes, maar dateert intussen van 2010. Sindsdien is er geen cd van de mezzosopraan meer uitgekomen, doch ik vermoed dat Fleming het nog nooit zo druk heeft gehad als de afgelopen twee jaar.

Dörthe Flemming is een echte artieste, eentje die alle vanzelfsprekendheden terug in vraag stelt, steeds nieuwe wegen zoekt en zich daarbij niet laat leiden door commerciële beschouwingen. Sinds 2012 brengt ze regelmatig reportages uit via haar website, die ze samen met haar vriend Jörg Knieschewski maakt. De onderwerpen van die reportages zijn veelal de dichters die ze met haar muziek vertoont, maar ook musea en klassieke concerten komen aan bod.

Met titels als ‘Rainer Maria Rilke & Porno Karaoke’ of de mededeling dat Ludwig Hölty tot de de eerste boyband ‘Hainbund’ behoorde, proberen Dörthe en Jörg onze aandacht te trekken. En daarbij worden geen concessies gemaakt aan toegankelijke formats. De inhoud primeert. Hebben ze zin om een reportage van anderhalf uur te maken, dan doen ze dat. Ik zal toegeven dat de reportages voor mij soms moeilijk te volgen zijn, maar ik vind het geweldig dat Bacio di Tosca aantoont dat je met enig doorzettingsvermogen zelf je reportages kunt maken en verspreiden.

Elke reportage ging gepaard met een nieuwe compositie, die je nu allemaal terugvindt op deze cd, aangevuld met een paar extra's. Zo u Bacio di Tosca een beetje kent, dan weet u dat u trage en soms zwaarmoedige neoklassieke composities kunt verwachten. Heel wat van die muziek is elektronisch, maar Fleming speelt zelf de viool in, en haar krachtige mezzosopraan stem staat natuurlijk centraal. De composities zijn zeer hoogstaand.

Bacio di Tosca nodigt ook wat gastmuzikanten uit. ‘Bleib bei mir’ is een absoluut hoogtepunt, een zeer romantische compositie van pianist Rainer Biefeldt op een tekst van Dörthe Flemming. ‘Die Eichen’ werd live opgenomen in het Militärhistorischen Museum in Dresden en bevat piano en cello. Ik vind het resultaat prachtig en zou willen dat Bacio di Tosca nog meer muzikanten en akoestische instrumenten betrekt bij opnames.

Flemming beperkt zich niet enkel tot klassieke en symfonische geluiden. Ook drums en synths horen al lang tot haar klankenpalet. Maar zo ver als op ‘Das Wasser’ en ‘Liebe’ is ze nog nooit geweest. Deze nummers zijn zowaar dansbaar. ‘Was ich liebe (ist seltsam und krank)’ is dus gevarieerd van geluid, maar steeds geraffineerd en verheven.

De cd bevat een logo ‘Parental refferal: refined lyrics’. En dat is terecht! Fleming zet gedichten van Wilhelm Busch, Ernst Moritz Arndt, Baudelaire, Theodor Storm en anderen op muziek. Oh ja, en voor het eerst horen ook twee gedichten van Flemming zelve tot de selectie. Je zou denken dat dergelijk elitair en intellectualistisch project gedoemd is om aan de grote massa voorbij te gaan, maar er gaan geruchten dat ze toch vrij succesvol is in Duitsland.

Een andere innovatie is de cd zelf. Deze is versierd met een schitterende Swarkovski Steen. Dit is dus de reliëf-cd, die nieuwe mogelijkheden biedt om een cd te versieren door er allerhande elementen in aan te brengen. Het is moeilijk om te bedenken dat Bacio di Tosca hier twee jaar aan gewerkt heeft, vooral om deze innovatie voor grote oplages mogelijk te maken.

Bacio di Tosca is dus het soort artiesten waar we van houden. Iemand die kunst maakt omwille van de kunst, daarbij geen inhoudelijke diepgang schuwt, steeds naar nieuwe wegen zoekt en prachtige resultaten aflevert. Met ‘Was ich liebe’ heeft ze haar vierde pracht-cd afgeleverd. Vraag me niet om daaruit een favoriet te kiezen, ze zijn gewoon allemaal goed. U doet ermee wat u wil, maar ik beschouw deze cd als een verplichte aankoop.

Bacio di Tosca

Lacrimosa: De jonge Tilo zou nooit geloven dat Lacrimosa zou uitgroeien tot een wereldwijd succes, zelfs geen seconde.

Lacrimosa is terug met een nieuwe cd: ‘Live In Mexico City’. De cd moet een weergave zijn van de afgelopen tournee, na de uitstekende cd ‘Revolution’. Dark Entries kreeg de kans om een exclusief gesprek te hebben met Tilo Wolff, het meesterbrein achter de groep. Hij vertelde ons uiteraard over de nieuwe cd, maar ging ook in op de geschiedenis van Lacrimosa, zijn drijfveren en hij verklaart ons zelfs waarom ons Belgenlandje een belangrijke plaats inneemt in het verhaal van de groep.

‘Live In Mexico City’ is de derde live-cd van Lacrimosa, na ‘Live’ (1998) en ‘Lichtjahre’ (2007). Je hebt slechts twee platen uitgebracht sinds ‘Lichtjahre’: ‘Sehnsucht’ en ‘Revolution’. Waarom vind je het een juiste beslissing om een nieuwe live-cd uit te brengen?

Tilo Wolff: Er zijn voornamelijk twee redenen. De eerste is de plaat ‘Revolution’. Het is de eerste keer dat we bijna alle nummers op een cd live brengen. Ik was erg enthousiast over de live versies van de nummers van ‘Revolution’ en ik wou een live opname voor mijn eigen archief, om naar te kunnen luisteren. Soms vragen mensen mij of ze een opname kunnen hebben van het concert dat ze bijgewoond hebben, een soort souvenir, iets dat ze kunnen herbeluisteren. Ik heb dat gevoel ook vaak. Ik was bijvoorbeeld erg blij dat Leonard Cohen twee live platen heft uitgebracht van zijn laatste tournee. De tweede reden is dat ‘Lichtjahre’ eerder een soort compilatie was, waarbij we nummers uitkozen die op verschillende concerten opgenomen waren. Deze keer wilden we een heel concert opnemen van begin tot einde, met de speciale atmosfeer dat dit meebrengt en de spanning die doorheen het optreden opbouwt. We namen eigenlijk een rustpauze in de tour nadat we Europa en Rusland hadden aangedaan en voor dat we naar Latijns-Amerika gingen toen ik het idee kreeg om één van de concerten op te nemen. Ik was zo blij met de tournee dat ik een volledig concert wou opnemen.

Het heeft dus niets te maken met het feit dat het in Mexico opgenomen is? Jullie genieten daar een buitengewoon succes, alsook in heel Latijns Amerika en in Azië. Het is toch verrassend voor een alternatief gothic-metal groep om dergelijke status te verwerven, vooral aangezien jullie voornamelijk in het Duits zingen. Hoe verklaar je dit?

Ik geloof dat het komt omdat Lacrimosa een heel emotionele groep is. Dat werkt goed bij Latijns Amerikaanse mensen. Maar we hebben ook een hardere kant. Latijns-Amerikanen houden van harde muziek, zoals metal. En anderzijds luisteren ze naar een hoop emotionele muziek. Ik denk dat deze combinatie - hard en emotioneel - perfect werkt bij Lacrimosa. In Azië denk ik dat het gewoon het feit is dat we één van de enige westerse groepen zijn die daar spelen. Ze kennen daar gewoonweg niet zo veel westerse groepen, en ze appreciëren enorm dat we daar komen spelen. We zijn één van de enige groepen die deze landen twee keer bezocht hebben in de afgelopen jaren. Het is erg grappig, want toen we daar waren, bevonden we ons tussen mensen als Tina Turner. Er waren maar twee andere westerse groepen geprogrammeerd in die zaal.

Het lijkt erop dat jullie dit succes bereikt hebben met slechts weinig aandacht van de media. Lacrimosa wordt zelden op de radio gespeeld, behalve in gespecialiseerde gothic en metal programma’s. Blijkbaar vinden de fans hun weg tot jullie zonder veel inmenging van de media.

Dat zou waar kunnen zijn. Ik hoor veel verhalen over hoe mensen Lacrimosa hebben leren kennen. Vele mensen lijken het gevonden te hebben door hun relaties. Ze hadden een lief dat van donkere muziek hield en hebben het zo ook leren liefhebben. Er is een hoop mond-aan-mond reclame gaande, en soms hoor je echt verrassende dingen. Een tijd geleden hoorde ik het verhaal van een Duitse journalist die Lacrimosa had leren kennen door zijn Braziliaanse vriendin. Hij leefde in Duitsland maar had die Braziliaanse connectie nodig om ons te ontdekken.

De ‘Revolution Tour’ was iets heel speciaal. Ik heb twee optredens gezien. In Duitsland, aangezien jullie niet in België speelden. Je hebt nog nooit zo geëngageerd geklonken, soms zelfs wat prekerig. In het verleden stond Lacrimosa bekend om zijn eerder pessimistische kijk op de samenleving en op menselijke relaties. Nu lijkt het wel alsof je alles wat fout gaat in de wereld wil veranderen. Ben je het daarmee eens?

In zekere zin wel. Het klopt dat Lacrimosa altijd al geïdentificeerd werd met een pessimistisch wereldbeeld. Ik was altijd al zeer pessimistisch ingesteld over de maatschappij waar we in leven. Ik ben dat nog steeds, ik vind dat onze maatschappij vijandig is ten aanzien van de mens en het leven. Maar in de afgelopen jaren ben ik meer en meer beginnen denken dat het niet genoeg is om te klagen… je moet er ook iets aan doen! Stop met rouwen en verdrietig zijn, en handel. Dat was de basisidee achter ‘Revolution’. Je zou kunnen zeggen dat het allemaal al eerder begonnen is, met ‘Fassade’ (2001), dat een bezinning was over de banden tussen het individu en de maatschappij. Maar het was toch nog anders. We wilden destijds de mensen nog niet oproepen om positief te denken en te handelen.

Eén van de nummers waarin dit erg opvalt is ‘Weil du Hilfe brauchst’, dat ook opgenomen is op de nieuwe cd. Het is een oproep voor meer begrip en altruïsme. Toen ik naar het nummer luisterde kon ik niet nalaten om te denken aan ‘Der letzte Hilfeschrei’, een nummer uit je eerste cd ‘Angst’ (1991). Zou het kunnen dat de oudere en wijzere Tilo nu de hulpkreet van de jongere Tilo met zijn angsten beantwoord?

Ik heb daar nog nooit zo over gedacht. Ik heb nooit een verband gezien tussen beide nummers. Maar je maakt wel een goed punt. Er is zeker geen bewuste verwijzing naar ‘Der letzte Hilfeschrei’ in ‘Weil du Hilfe brauchst’. Dat was helemaal niet in mijn gedachten. Misschien is er iets voor lange tijd in mijn onderbewustzijn achtergebleven en daar een lange tijd blijven sluimeren. Ik zou zeggen dat het in de eerste plaats een ander perspectief is. Toen ik ‘Der letzte Hilfeschrei’ schreef wou ik gewoon mijn gevoelens uiten, op een heel directe manier. Op ‘Angst’ hoor je ook enkel toetsen en synth. Geen gitaar, geen orkest, geen andere instrumenten. ‘Weil du Hilfe brauchst’ is een ander perspectief, dat van een buitenstaander die kijkt naar iemand die hulp nodig heeft. Het is hetzelfde onderwerp, maar vanuit een ander standpunt. Je ziet er eigenlijk meer in dan ik. Het was nooit bedoeld om een referentie te zijn naar ‘Der letzte Hilfeschrei’.

Beeld je nu even in dat je de jongere Tilo zou kunnen ontmoeten, degene die ‘Angst’ opgenomen heeft. Wat zou je hem willen zeggen?

Ik ben er niet zeker van dat ik hem wat dan ook zou willen vertellen, aangezien ik niet zou willen dat hij wat dan ook anders zou doen. Indien ik de kans zou hebben om met hem te praten zou hij ‘Angst’ misschien niet opnemen, of hij zou de opvolger ‘Einsamkeit’ niet maken. Hij zou al deze prachtige muziek niet schrijven. Ik wil hem zeker niet beïnvloeden. Misschien zou ik wel met hem praten, maar dan hoop ik dat hij het zich geen zier aantrekt en gewoon verder gaat met hetgene hij aan het doen is.

En zou de jonge Tilo geloven dat Lacrimosa dit wereldwijd succes zou bereiken na 34 jaar?

Neen. Geen seconde. Dat zat helemaal niet in mijn hoofd. Toen ik begon met mijn eigen liederen op te nemen wou ik gewoon een cassette maken waar ik en mijn vrienden naar konden luisteren. Mijn motivatie was om muziek te zetten op mijn poëzie en mijn gevoelens te uiten. Ik dacht niet aan succes. Er was geen plan. De meeste muzikanten die ik ken hadden geen plan om beroemd te worden. Natuurlijk zijn er ook sommige mensen die een groep oprichten met als doel om beroemd te worden, maar zo eenvoudig is het niet. En het was zeker niet mijn geval.

Laat ons terugkeren naar de cd. We hebben opgemerkt dat ‘Live In Mexico City’ het eerste album van Lacrimosa is waarbij de titel meer dan één woord bevat. Hoe komt dat?

We wilden een titel hebben die in de eerste plaats de inhoud goed weergaf. Ik heb zitten nadenken over een kortere titel. Ik dacht aan ‘Live III’, maar dat zijn reeds twee woorden. Ik heb gezocht naar een prachtig woord dat het allemaal zou samenvatten, maar het was echt moeilijk. ‘Live In Mexico City’ zegt het eigenlijk allemaal. Het is één concert, één avond. Het was ook belangrijk dat het opgenomen is in Latijns-Amerika. Het is de eerste keer dat een cd opgenomen wordt waarbij een Latijns-Amerikaans publiek Duitse teksten meezingt. We wilden dat ook duidelijk maken met de titel.

Er is ook een speciale editie van de cd met een live dvd. Maar er staan slechts vier nummers op de dvd. Ik kan me inbeelden dat jullie het hele concert opgenomen hebben, dus waarom slechts vier nummers?

Toen we de uitgave van het album planden ging ik doorheen het beeldmateriaal dat we hadden. Ik dacht dat het een goed idee was om een eerste uitgave te doen met wat filmmateriaal dat we hadden. De twee live cd’s in de eerste editie zijn exact dezelfde als de reguliere cd, maar het bevat een extra dvd. En dat voor dezelfde prijs. We hebben slechts vier nummers kunnen monteren, en dat zijn degene die je op de dvd vindt. We hadden geen tijd om meer te doen. Het is momenteel heel druk. Er is een hoop werk.

Waar werk je momenteel aan?

Er is natuurlijk een hoop werk verbonden aan de uitgave van het album. Een hoop promotiewerk. We krijgen vragen voor interviews van over de hele wereld. Dit zal zeker nog een paar dagen duren. Ik hoop dat het snel over zal zijn. Daarna gaan we repeteren voor de twee zomerfestivals waarop we gaan spelen in Duitsland, het Waterschloss Klaffenbach dicht bij Chemnitz en het Amphi festival in Keulen. We hebben een volledig nieuwe setlist voor deze festivals. We zullen ook wat nieuwe dingen opnemen.

Je zei ooit dat er een nieuwe Snakeskin-cd (het elektronisch zijproject van Tilo, xk) op stapel stond…

Ja, ik plande aan een nieuwe Snakskin-cd te werken na de tournee. Maar dan kwam er het idee om een live-cd te maken, en daar kroop een hoop tijd en energie in. Ik heb dus alle plannen met Snakeskin uitgesteld naar 2016.

Dat is nog een tijdje. Er zijn tegenwoordig een hoop Duitse gothic-metal groepen. Ik denk aan ASP, Mantus, Samsas Traum… Goed, dat zijn drie groepen van Trisol natuurlijk. Heb je het gevoel dat je hen beïnvloed hebt? Denk je dat je op één of andere manier de deur opengezet hebt voor hen.

Ja hoor. Ze zeggen het mij ook als ik hen ontmoet, dat ze naar Lacrimosa luisterden, dat het belangrijk was voor hen. Ik was ooit op een festival waar verschillende van die groepen speelden, en iemand zei me: ‘kijk, dat zijn je kinderen. Jij bent hun vader.’ Dus ja, ik geloof dat ik de deur opengezet heb. Zonder Lacrimosa zouden ze niet hetzelfde doen. Misschien zouden ze niet in het Duits zingen. Ze zouden waarschijnlijk iets anders doen.

Jij was eigenlijk de eerste om met dit soort muziek op de proppen te komen, zeker in het Duits. Dat was destijds een behoorlijk risico. Je hebt wel je aandeel kritiek gekregen toen je ‘Inferno’ uitbracht (1994, de cd waarmee Lacrimosa van dark wave naar gothic metal overging, xk).

Toen ik de eerste single in de nieuwe Lacrimosa stijl uitgaf – Schakal – ging iedereen van stapel. ‘Wat is dat?’, vroegen ze. De gothic dj’s waren verward. Ze zeiden dat het geen gothic was, maar metal. Sommigen weigerden om het te spelen. Het is grappig want vandaag beschouwen mensen ‘Inferno’ als een mijlpaal en Schakal als een fantastisch nummer, een klassieker. Maar destijds zei de gothic pers: ‘dit is geen gothic’. En de metal pers… wel, die zegden eigenlijk niets. Het was te donker voor hen. Ze negeerden het gewoon.

Het was natuurlijk gewaagd, maar het heeft ook opgeleverd. Ik schreef ooit in een recensie dat je voor elke fan die je toen verloren hebt, er tien bijgekregen hebt, misschien wel honderd. Als je kijkt naar de groepen waarmee je in de beginjaren vergeleken werd – zoals Goethes Erben en Das Ich – dan is Lacrimosa groter geworden dan hen. De risico’s die je genomen hebt zijn dus positief uitgedraaid…

Dat zal wel zo zijn. Ik geloof dat de nieuwe stijl in het bijzonder belangrijk was om internationaal door te breken, vooral buiten het Europese continent. Weet je, toen ik jong was luisterde ik naar Joy Division en Bauhaus, fantastische groepen die duistere muziek maakten. Ik hield van hen maar ik wou niet gewoon herhalen wat zij ook deden. En ze waren niet zo hard. Ik had ook een hardere kant in mij. Aan de andere kant luisterde ik ook naar groepen als Guns N’ Roses en AC/DC, maar zij waren niet duister genoeg voor mij. Ik wou de combinatie maken tussen harde muziek en duistere muziek. Dat was mijn doel toen ik ‘Inferno’ uitbracht. Bijgevolg was ik te hard voor de gothics en te duister voor de metal-fans. Maar het is goed uitgedraaid, en het gaf me de kans om internationaal door te breken.

We kunnen zeggen dat je heel loyale fans hebt, soms zelfs op het randje van het fanatieke. Als ik het zo bekijk denk ik dat je fans meer geneigd zullen zijn om nog steeds de cd’s van Lacrimosa te kopen, ondanks de crisis in de muziekindustrie. Heb je het gevoel dat Lacrimosa hierdoor minder onder de crisis in de muziekwereld lijdt?

Oh, maar ik voel de crisis. Het treft ons ook. Maar je hebt wel een punt. We hebben heel loyale fans. Ik denk vaak dat ik daar blij om moet zijn. Het moet wel degelijk veel harder zijn voor groepen die niet zo’n loyale fans hebben.

Ik ben door mijn vragen heen. Heb je nog wat laatste woorden die je wil toevoegen?

Ja, die heb ik. Je zei daarnet dat we niet in België gespeeld hebben gedurende de laatste twee tournees, en dat vind ik ook heel spijtig. Omdat België eigenlijk het land was waar alles startte voor Lacrimosa… althans op het internationale niveau. Het was het eerste land waar we uitgenodigd werden om te spelen buiten Duitsland. België is dus heel belangrijk voor mij. Het was de start. En ik ben me bewust dat we loyale fans hebben in België. We zouden graag opnieuw in België spelen. We hebben dat ook geprobeerd, maar we konden geen organisatoren vinden die een Lacrimosa concert wilden opzetten. We hebben geen management. We hebben ons eigen label: Hall of Sermon. Alles wat we doen komt op mijn bureau terecht. Dat maakt het natuurlijk moeilijker om een tournee te organiseren. Maar ik hoop dat we opnieuw in België kunnen spelen in de toekomst.

Dat hopen wij ook. Heel erg bedankt voor het interview.

Jij ook bedankt, voor je tijd en voor het interview.

Parkveld feest met optredens van mij en De kinderen van moeder aarde

Waarde vrienden en vriendinnen,

Dit weekend - op 20 en 21 juli - gaan de zomerdagen op het parkveld door. Het parkveld is een stukje groen in Heverlee waar de stad Leuven woon- en industriegebied van wil maken. Om dit te verhinderen heeft een groep mensen zich het recht toegeëigend om het land te bewerken en er allerhande activiteiten te organiseren. Tijdens het volgende weekend kan je twee dagen lang op de akker te werken, aan debatten deelnemen, bomen beklimmen, veganistisch eten en zelfs overnachten. En 's avonds zitten we allemaal gezellig rond het kampvuur en voorzien we een streepje muziek.

En hier komt het natuurlijk. Op zaterdagavond zal ik er optreden, eerst solo en dan als gitarist van De kinderen van moeder aarde, een groepje dat bestaat uit Rupsie Rups en Hertje van Siberië, twee van de mensen die erg actief zijn op het parkveld. (En voor de liefhebbers: er zijn linken tussen deze groep en Dead Man's Hill, Experiments In Darkness, The Earth King en nog vele andere projecten.)

Meer info over het parkveld en de zomerdagen (met programma).

Het parkveld bevindt zich achter de schaatsbaan in Heverlee: Ondernemingenweg 1, 3001 Heverlee. Als je voor de schaatsbaan staat wandel je langs de rechterkant door en kom je er. Wie met het openbaar vervoer wil komen neemt bus 4 of 5 en stapt af aan de halte 'Heverlee Schaatsbaan'.

Meer info over De kinderen van moeder aarde vind je op Soundcloud en facebook.

Meer info over mezelve.

En kom, een interview met Bart Piette alias Rupsie Rups dat ik voor Dark Entries afgenomen heb.

Caprice: Girdenwodan, Part 2

Caprice werd bekend omwille van hun prachtige neoklassieke bewerkingen van Tolkien-gedichten in de ‘Elvenmusic’-trilogie. De cd’s kwamen uit op het Franse sprookjeslabel Prikosnovénie, en bevatten alles wat dit label zo begerenswaardig maakt: prachtige composities, tal van verwijzingen naar natuur en bovennatuurlijke verschijnselen, de hemelse etherische stem van Inna Brejestovskaya en een algemene fantasierijke atmosfeer.

 

Het dertienkoppige ensemble rond componist Anton Brejetovski is al aan zijn twaalfde cd toe, en het tweede en laatste luik van de Girdenwodan-cyclus. De muzikanten zijn afkomstig uit prestigieuze instellingen als het Russisch Nationaal Orkest, het Bolshoi Theater, het Alexandrov Folk Ensemble… De Girdenwodan refereert naar een dans uit de sprookjeswereld. Met dit tweeluik sluiten ze terug aan bij de cd’s die feeërische onderwerpen aansneden, na op ‘Masquerade’ het werk van antistalinistische dichters vertoond te hebben.

 

De teksten zijn deze keer gebaseerd op Angelsaksische romantische dichters als Robert Burns, Robert Lewis Stevenson, Felicia Dorothea Hemans, Oscar Wilde en Lord Byron. Deze dichters kwamen al eerder aan bod op 'Sister Simplicity' uit 2004. Hier en daar werd een tekst lichtje aangepast door Brejetovski.

 

Het album vangt aan met een paukenslag en new age-achtige fluiten en synths. Dan vallen de strijkers in, de oboe, de harp, de klingende percussie… en zo ontluikt het geluid dat we van Caprice gewoon zijn. Het eerste nummer is gebaseerd op een eerder Poperiaanse bedenking van John Lennon: I believe in everything, until it’s disproved. ‘Dingly Bell’ zit wel volledig in de sprookjeswereld en vanaf ‘Again’ zit je met je hoofd in de wolken om niet meer neer te dalen tot het einde van de cd.

De composities zijn opgewekt en up-tempo. Ze bevatten vaak ongebruikelijke ritmes als 5/4 en 7/4. Caprice heeft meer dan twee jaar gewerkt aan deze cd, meer dan aan welke vorige cd ook. En het valt eraan te horen. De composities, de sfeer, de zang, de magie… alles werkt naar het ultieme doel toe: je naar hogere sferen toe leiden waar de verbeelding wel degelijk aan de macht is.

 

Deze cd is typische Caprice, wat het sowieso al heel erg de moeite waard maakt. Maar het is misschien zelfs iets beter dan de gemiddelde Caprice-cd, en dat maakt het voor liefhebbers van neoklassieke fantasie echt een aanbeveling. Zowel Caprice als Prikosnovénie hebben weer een schot in de roos gescoord met deze uitstekende uitgave.

Caprice op Prikosnovénie

Caprice op facebook

Marcel Vanthilt staat nog steeds scherp

We hoeven het op deze pagina waarschijnlijk niet te zeggen, maar vooraleer hij een bekende televisiepresentator werd, schreef Marcel Vanthilt Vlaamse muziekgeschiedenis met Arbeid Adelt!. Samen met zijn companen Luc Van Acker en David Salomon stond deze groep garant voor absurde en komische elektronische new wave, en voor titels als 'De dag dat het zonlicht niet meer scheen' (ook de titel van een uitvoerig boek over gothic door Dark Entries-redacteur Kurt Ingels), 'Ik sta scherp', 'Lekker Westers', 'Death Disco' en 'Stroom'. Dat er van dit verleden toch wat is blijven hangen bij Vanthilt bewijst hij met de nieuwe Marcel Vanthilt-EP, die u op vinyl of digitaal kan verkrijgen via Starman Records. De clip die Vanthilt maakte voor het hoofdnummer 'Paracetamol' is alvast zo hilarisch dat we u deze niet willen ontzeggen. Er mag al eens gelachen worden, zelfs op een gothic site!

Download hier de Marcel Vanthilt-EP

Sombras. Spanish post-punk and dark pop 1981-1986

Heerlijk! Een verzameling Spaanse wave en post-punk uit de eerste helft van de jaren 80. Om eerlijk te zijn kende ik nog geen enkele groep die op één van deze twee overladen cd’s prijkt, maar het werd tijd om me er in te verdiepen. En gelukkig krijg ik behalve de cd’s ook een boekje met omstandige uitleg bij de scene en haar historische kaders.

 

Spanje was in 1980 nog een prille en onstabiele democratie, herstellende van de Franco-dictatuur die tot 1975 geduurd heeft. Koning Juan Carlos, door Franco aangeduid en klaargestoomd als opvolger, heeft de eerste voorzichtige stappen richting constitutionele monarchie en democratie gezet, die misschien zelfs meer een gevolg zijn van een samenloop van omstandigheden dan van een vooraf opgemaakt plan van de vorst.

 

Spanje worstelde toen met heel wat problemen: economische crisis, torenhoge werkloosheid (even hoog als nu, na de financiële crisis van 2008), torenhoge criminaliteit, terrorisme… In 1981 werd er nog een poging tot staatsgreep gepleegd door militairen die terug een junta wilden vormen. Het kordate optreden van koning Juan Carlos, die in militair uniform een televisietoespraak gaf waarin hij de coup veroordeelde en de democratie verdedigde, deed de staatsgreep mislukken en leverde de koning - die tot dan nog het imago droeg van marionet van Franco - een grote populariteit.

 

Na de dood van Franco ontstond in Madrid de ‘Movida Madrileña’, een sociale en culturele beweging van jongeren die de toegenomen vrijheid aanwendden om te experimenteren met kunst, film, strips, literatuur en vooral drugs. (Movida refereert naar ‘hacer una movida’, het zich buiten de hoofdstad bevoorraden met drugs.) De beweging verspreidde zich buiten Madrid ook naar Barcelona, Bilbao en Vigo en heeft als bekendste exponent de Filmmaker Pedro Almodóvar. Ook punk en new wave worden algemeen tot de Movida gerekend, al beschouwt Jesús Rodríguez Lenin - één van de drie auteurs die een tekst bijdragen aan het boekje - de groepen op deze cd net als een breuk met de Movida, of als een meer artistiek, muzikaal en intellectueel vervolg op de Movida. Een beetje zoals Mick Mercer de gothic als een meer artistieke variant op de punk beschouwt.

 

Lenin gaat in zijn bijdrage ook in op een aantal hoofdpersonages uit de scene. Eduardo Benavente is veruit de belangrijkste figuur, die het startschot gaf met een aantal nummers van de op sterven staande groep Alaska y los Pegamoides en daarna de groepen Parálisis Permanente en Los Seres Vacíos leidde. Hij producete ook groepen als Cámara en stond mee aan de wieg van het label Tres Cipreses, dat ruigere groepen als La Fundación en Desechables (hun heroïneverslaafde gitarist werd neergeschoten toen hij een juwelierszaak probeerde te overvallen) uitbracht. Benavente stierf in een auto-ongeluk in 1983 en werd zo de martelaar van de beweging.

 

Een andere hoofdrolspeler is Servando Carballar Heymann die naast zijn prominente bijdrage aan groepen als El Aviador Dro y sus Obreros Especializados, Los Iniciados en Lunes de Hierro ook de baas was van het DRO-label dat de thuishaven werd van de meest interessante groepen uit deze periode, waaronder het avantgardistische Cabinete Caligere.

 

De linken tussen de verschillende groepen worden uitvoerig uit de doeken gedaan. De Madrileense scene is duidelijk het best vertegenwoordigd op de cd, maar er is ook aandacht voor de groepen uit Barcelona en Baskenland. In tegenstelling tot Madrid waren deze scenes erg gepolitiseerd, mogelijk om historische redenen. Zowel Catalonië als Baskenland waren haarden van verzet tegen de dictatuur van Franco. Franco op zijn beurt onderdrukte de Catalaanse en Baskische taal en cultuur om één enkele Spaanse identiteit te bevorderen.

 

Uit Barcelona krijgen we nummers van Donación Angeli, Ultratruita, Dios, New Buildings (uiteraard een verwijzing naar Einstürzende Neubauten) en het zeer interessante Claustrofobia, dat ook originele Spaanse, Arabische en Latijns-Amerikaanse elementen in hun muziek verwerkten. Baskenland had dan weer een fenomeen als ‘Rock Radical Vasco’, oftewel Radicale Baskische Rock. Deze is vertegenwoordigd door groepen als Jugos de Otros, Nueva Religión of Agrimensor K (een verwijzing naar Franz Kafka). De cd bevat daarenboven stukken van relevante groepen uit andere Spaanse regio’s.

 

Deze dubbel-cd verzamelt niet minder dan 42 Spaanse groepen die beïnvloed waren door The Cure, Xmal Deutschland, Fehlfarben, The Jesus And Mary Chain, Killing Joke en vul zelf maar aan. De muziek is volledig in het Spaans, Baskisch of Catalaans. De compilatie weet het juiste midden te vinden tussen variatie en coherentie. De nummers zijn gelijklopend genoeg om één geheel te vormen - met de nadruk op gitaargerichte new wave - maar ook verscheiden genoeg om niet te vervelen.

 

De cd’s bieden punky nummers tot en met voorzichtige synthpop, over funky ritmes, melancholische new wave en meer experimentele groepen. Moeilijke songstructuren hoef je hier niet te zoeken, wel jeugdig enthousiasme, opwinding, rebellie, existentiële twijfels en artistiek streven. Sombras biedt een evenwichtige verzameling die een goede en vrij uitgebreide inleiding geeft op het fenomeen van de Spaanse new wave. Wie alles kent van Britse, Duitse en Belgische wave en op zoek is naar meer zal hier een belangrijke inspiratiebron vinden.

Meer info op Munster Records

Nieuwe compilatie van ASP op komst

ASP is sinds jaar en dag één van de belangrijkste Duitse gothic groepen. Veel van dat succes hebben ze te danken aan de cyclus van de 'Schwarze Schmetterling' (zwarte vlinder), een prachtig concept dat over vijf CD's uitgespreid wordt en waarin het hoofdpersonage Asp, die het beste voorheeft met de wereld maar afgezonderd leeft in een donkere toren, het opneemt tegen de zwarte vlinder, die het (zelf)destructieve in de mens gestalte geeft. Of Asp en de zwarte vlinder twee te onderscheiden personages zijn dan wel twee aspecten van één persoon wordt nooit volledig duidelijk gemaakt.

 

De compilatie 'Horror Vacui' uit 2008 verzamelde het beste uit die cyclus en betekende de definitieve doorbraak van de groep. Maar sindsdien is er veel gebeurd: de prachtige dubbel-CD 'Zaubererbruder', gebaseerd op het kinderverhaal 'De meester van de zwarte molen' (Krabat) en de nieuwe 'Fremd'-cyclus, waarin ondertussen al drie CD's verschenen zijn. Bovendien is 'Horror Vacui' al lang uitverkocht (en als u het mij vraagt is dat een bewuste strategie van Trisol om dergelijke compilaties slechts in een beperkte oplage op de markt te brengen). Dus werd het tijd voor een nieuw overzicht, en die zal 'Per Aspera Ad Aspera' heten.

 

Alexander Spreng (Asp) ging op zijn website in op de strategie van groepen om op compilaties één of twee onuitgegeven nummers te plaatsen om ook de die-hard fans tot het kopen van de CD aan te zetten, en erkent de dubbelzinnigheid hiervan. Daarom doet ASP er weer een schepje bovenop. Er komt een standaard dubbel-CD-versie die in de winkel verkrijgbaar zal zijn en de beste nummers in hun originele versie zal verzamelen, en er komt een exclusieve versie van drie CD's met een hoop bonusmateriaal die enkel via de website van ASP verkrijgbaar zal zijn. Hoe dan ook blijft het wachten tot oktober vooraleer u de CD zal kunnen bemachtigen.

ASP

Mantus: Portrait aus Wut und Trauer

Ik heb mijn lof voor de vorige twee cd’s van Mantus niet onder stoelen of banken gestoken. De ‘Sünder-ep’ - die eigenlijk een volwaardige cd is - en ‘Wölfe’ waren allebei fantastische platen die tot het beste behoren dat de groep gemaakt heeft. Het spreekt dan ook voor zich dat ik uitkeek naar nieuw werk van het Duitse zwartromantische duo. Het is zowaar een dubbelaar geworden. Mantus levert inderdaad geen half werk af, zoals gewoonlijk.

De eerste cd is de eigenlijke nieuwe plaat: ‘Portrait aus Wut und Trauer’. Zoals de titel aanduidt gaat het hier om een cd die de minder aangename gevoelens in het leven behandelt. Meesterbrein Martin Chindler en zangeres Chiara Amberia - een recente aanwinst die Schindlers zuslief Thalia verving nadat die het in 2012 voor bekeken hield - wisselen elkaar aan de zang af. Zoals gewoonlijk.

Daaronder heeft Martin Schindler composities opgemaakt waarin hij alle instrumenten voor zijn rekening neemt om bombastische, symfonische goth-metal op hoog niveau te spelen. De gitaren bespelen het hele spectrum van zware riffs, melodisch getokkel tot schitterende solo’s. Maar Schindler toont dat hij ook piano, synth en drums op een uitmuntend niveau beheerst. Verder krijg je ook gevarieerde geluiden van fluit, strijkers, blazers, orgel en diverse andere instrumenten. Met zo’n talent kun je heel wat muzikanten jaloers maken. Inderdaad, zoals gewoonlijk.

De teksten van Schindler zijn pikdonker en behandelen behalve woed en treurnis ook nog vrolijke onderwerpen als neuroses, kwalen, pijn, haat en dood. Hij verwijst tussendoor naar Nietsche en Fritz Zorn en ontpopt zich tot een echte misantroop: ‘Ja, ich hasse alle Meschen und ich hasse diese Welt’. Nogmaals: zoals gewoonlijk.

‘Portrait aus Wut und Trauer’ is bijgevolg een ‘gewoonlijke’ cd voor Mantus. Hij is minder vernieuwend dan voorganger ‘Wölfe’, maar heeft verder hetzelfde niveau. Een hoog niveau, dat spreekt voor zich. En dus is het - zoals gewoonlijk - een uitstekende plaat.

Het tweede schijfje is een bonus-cd, maar wat voor één! ‘Grenzland. Ein lyrische Hörstück in 12 Teilen’ stamt uit 2008, een periode waarin Mantus geen cd’s uitgebracht heeft. Het bewijst dat Schindler tussen 2006 en 2009 niet enkel met zijn duimen heeft zitten draaien (ok, hij heeft in die periode ook twee Black Heaven cd’s uitgebracht). Mij verwondert het dat dit nu pas uitkomt, want het is bijzonder goed.

En neen, deze keer niet ‘zoals gewoonlijk’. ‘Grenzland’ breekt met de tradities van Mantus. Schindler waagt zich op het pad van de Neue Deutsche Todeskunst, met iets dat het midden houdt tussen de vroege Goethes Erben en Endraum. De gitaren zijn tot het minimum herleid terwijl synths en toetsen de hoofdmoot innemen en Schindler zijn poëtische teksten in langzame spreekzang voordraagt.

Enige constante met de rest van het oeuvre van Mantus is de zwartgallige sfeer. ‘Het volgende werk berust op de overtuiging dat de ervaring van extreme eenzaamheid één der fundamenteelste en hoogste bezigheden van het menselijk bestaan voorstelt’, waarschuwt het cd-boekje al. En zo klinkt het ook. Getormenteerd, neerslachtig, depressief…

Ik moet zeggen dat ‘Grenzland’ al meer opgestaan heeft dan ‘Portrait aus Wut und Trauer’, misschien omdat dit een totale verassing is. En één totale verrassing plus één erg goede cd zoals we het van Mantus gewoon zijn maakt dat ik niet anders kan dan u aanbevelen om deze nieuweling van de groep binnen te halen en te omarmen.

Mantus

Goed nieuws uit Oekraïne

Neen, niet alles is kommer en kwel in Oekraïne. Op politiek vlak misschien wel, maar op muzikaal vlak heeft het land wel wat te bieden. Zo bracht de Oekraïense groep Flëur onlangs een prachtige single uit: Znaki. Flëur is een Russischtalige groep uit Odessa die opgebouwd is rond de twee componistes Olga Pulatova en Olena Voinarovska. Ze spelen grotendeels akoestische muziek op piano, gitaar, cello, viool, dwarsfluit, percussie en andere instrumenten. De resulterende muziek noemen ze droompop. Ze genieten in het westelijk deel van Europa enige faam door hun samenwerking met het Franse sprookjeslabel Prikosnovenie, dat trouwens zijn naam heeft ontleend aan de debuut-cd van Flëur. Maar na drie cd's zijn ze zich meer gaan afstemmen op Oost-Europa en Rusland, waardoor hun muziek hier vooral online beschikbaar is.

Download Flëur op Kroogi

Een ander opmerkelijk initiatief is 'Folk For The People', een compilatie van folkgroepen ten gunste van de slachtoffers die gevallen zijn tijdens de Euromaidan-protesten in Oekraïne. Het initiatief komt van Mich Rozek, drummer van de Belgische tribal folkgroep Rastaban die zelf ook Oekraïense roots heeft. 35 groepen hebben een bijdrage geleverd voor de compilatie, waaronder veel Oekraïense folkgroepen maar ook internationale groepen als Faun, Orfeo, Kelten Zonder Grenzen en Daemonia Nymphe.

Bandcamp: beluister en download 'Folk For The People - A benefit compilation for the victims of repression in Ukraine'

Lacrimosa verbreekt tradities met nieuwe cd-cover

Binnenkort komt er een nieuwe live-dubbel-cd van Lacrimosa uit. De derde al, na 'Live' (1998) en 'Lichtjahre' (2007). Vandaag maakt Lacrimosa de cover van de nieuwe cd bekend, die 'Live in Mexico City' zal heten. Aandachtige Lacrimosa-exegeten - zoals er onder andere bij Dark Entries van rondlopen - zullen een paar veranderingen opmerken met de regels die Lacrimosa zichzelf in het verleden heeft opgelegd. Ten eerste is het de eerste keer dat een full-cd van Lacrimosa een titel krijgt van meer dan één woord. Jawel hoor, kijk het maar na. Ten tweede prijkt er een foto op de cover en geen tekening, iets wat ze in het verleden enkel bij singles deden. Bon, zolang als ze hun muziek in ere houden blijven we echter uitkijken naar deze cd, die op 18 juli uitkomt.

Lacrimosa

Gratis live-download van The Imaginary Suitcase

We hebben onze bewondering voor Laurent Leemans' soloproject The Imaginary Suitcase niet onder stoelen of banken gestoken, vooral niet voor zijn laatste cd 'Driftwood'. Om zijn publiek te bedanken voor het succes van zijn afgelopen tournee, dat hem zowat overal in België gebracht heeft, schenkt Leemans ons een live-opname van zijn concert in Luik als gratis download. Het houdt onder andere een cover in van 'The Three Shadows' van Bauhaus, naast een hele schare nummers uit zijn vorige cd's. Enig minpunt: het fantastische nummer 'Zombie for you' staat er niet op, maar dat kan je hieronder nog eens beluisteren. De plaat - getiteld 'Live in the Ardent City' - valt voor 0 euro te downloaden op de Bandcamp-pagina van het project: http://theimaginarysuitcase.bandcamp.com/. Daar kan je trouwens ook alle vorige platen van The Imaginary Suitcase beluisteren. Doen!

The Imaginary Suitcase

Lees hier de uitleg die Laurent Leemans ons gegeven heeft over zijn laatste CD 'Driftwood'

Autopsia: Humanity Is The Devil 1604-1994

Nog niet zo lang geleden bespraken we voor jullie de heruitgave van 'Palladium' van Autopsia, een Servisch-Tsjechische groep die in pessimisme moeilijk te overtreffen valt. Dat 'Palladium' terug op CD uitkomt, lijkt logisch, omdat het als één van de meesterwerken van de groep beschouwd wordt. Maar voor andere uitstekende platen van de groep is er blijkbaar geen ruimte meer op de krimpende CD-markt. Vandaar dat ook Autopsia hun toevlucht neemt tot Bandcamp. Ze hebben er net 'Humanity Is The Devil 1604-1994' opgezet, en die kun je vanaf nu dus gratis streamen of voor een aanvaardbare prijs downloaden. Voor liefhebbers van de combinatie van dark ambient en neoklassiek.

"Alles bij elkaar gezien zijn we niet bekommerd om muziek. Ons thema is de dood en de wroeging om de dood. De muziek zit in de wroeging." - Autopsia

Autopsia op Facebook

Laibach: Spectre (een plaat waar je eindeloos over kan filosoferen)

Er waart een spook door Europa, het spook van Laibach. Had Laibach tot nog toe een vrij autoritaire en zelfs totalitaire uitstraling, dan kiezen ze nu onomwonden de kant van het verzet tegen de gevestigde machten. Want de heersende ideologie is tegenwoordig de ideologie van het verzet tegen het establishment, of zo heeft Laibach het toch geïnterpreteerd.

‘Laibach neemt een duidelijk standpunt in het politieke spectrum, en valt zijn (enigszins comfortabele) politieke ‘vrijheid’ en neutraliteit af’, was ongeveer de boodschap die de groep bracht bij de uitgave van SPECTRE. Een vreemde zet op het eerste zicht, maar wie wat dieper denkt begrijpt dat Laibach haar voormalige strategie van dubbelzinnigheden en verwarring gewoon toepast op een nieuw actiegebied.

Wie aan ‘verzet’ denkt, denkt misschien in de eerste plaats aan linkse oppositiegroepen als de andersmondialisten, indignados, Occupy (Wall Street, Frankfurt) en tal van linkse revolutionaire partijen. Maar de revolutionaire wind die de afgelopen jaren door de wereld waaide is zeker niet beperkt tot links. Wat doe je met de Tea Party, die zich duidelijk aan de uiterst rechtse kant van het politieke spectrum bevindt? (Ik vermoed dat de zin ‘I want torture, arms and corporations. No control, president or parliament’ op het nummer ‘Bossanova’ naar deze beweging verwijst.)

Ook in Europa kregen bewegingen als ‘les bonnets rouges’ in Bretagne of het ‘Hoojvorkenprotest’ in Italië - hoewel niet zo gemakkelijk in te schakelen in de links-rechts-dichotomie - een duidelijke steun uit extreemrechtse hoek. En wat men algemeen onder de noemer van de ‘Arabische lente’ heeft samengevat was vaak een coalitie van islamisten, liberalen en linksen. Ook de protesten tegen Poetin in Rusland vormden een grote heterogeniteit.

In de nieuwe verzetsbewegingen speelt het internet een belangrijke rol. Denk aan wikileaks, anonimous… of aan de protesten in Turkije (waar Twitter en YouTube zelfs een tijdje werd afgesloten) of in Rusland. In het manifest dat Laibach samen met deze cd uitbrengt kan men lezen dat ‘SPECTRE opereert als een supranationaal partij-organisatie (de collectieve geest, de wereldwijde samenzwering…) naar het model van de sociale netwerken en informationeel totalitarisme…’

Ook de traditionele premisse als zouden revolutionaire bewegen vaak vanuit de armste lagen van de bevolking vertrekken is voor relativering vatbaar (alhoewel dit nooit echt het geval is geweest: Marx en vele andere revolutionairen erkenden de nood aan een geschoolde ‘voorhoede’ in het revolutionaire proces en ook in Al Qaida zijn de voornaamste aanvoerders vaak afkomstig uit de hogere lagen van de bevolking en goed geschoold). Recente revolutionaire bewegingen in Thailand en Venezuela gingen eerder uit van de middenklasse, terwijl de armste delen van de bevolking (het ‘lompenproletariaat’, om opnieuw Marx te citeren) de regering bleven steunen.

Wat betekent het dus als Laibach nu oproept tot verzet, tot revolutie, tot opstand? Niet zo veel natuurlijk, want net zoals ze in het verleden met succes de fascistische, communistische en kapitalistische ideologieën ontleedden en hun inhoud verdraaiden, zijn ze er nu op uit om de tegenstrijdigheden binnen en tussen alle bewegingen die zich tot het ‘verzet’ rekenen bloot te leggen.

Dit komt het best tot uiting in een andere geniale zet van de groep bij het uitbrengen van SPECTRE: de oprichting van een nieuwe partij. De SPECTRE-partij heeft ‘de bedoeling om een mogelijkheid te bieden voor een georganiseerde en gesynchroniseerde internationale beweging die de wereld wil veranderen waar het nodig en mogelijk is.’ Een betere wereld… Wie kan daar nu tegen zijn?

Maar hier komen we terug op de vertrouwde strategie van Laibach. Ja, ze zagen er vroeger uit als een groep die het nazisme en het stalinisme verheerlijkte, maar wie verder keek dan zijn neus lang was kwam er snel achter dat dit maar een maskerade was. Er zat helemaal geen boodschap of ideologie achter Laibach. Integendeel, wat ze deden was die ideologieën vakkundig deconstrueren en hun interne tegenstrijdigheden blootleggen. En dat doen ze nu ook met de wereldwijde protestbewegingen.

Ik ga niet elk nummer op deze cd bespreken, maar wil toch even stilstaan bij ‘Eurovision’. ‘Europe is falling apart’, klinkt het met veel zekerheid op dit nummer. Nu heeft Laibach al een zekere faam om altijd het ergste te voorspellen en dan achteraf te zeggen dat ze het toch al op voorhand gezegd hadden. Maar Europa is wel degelijk in crisis. Verschillende landen zitten in een zware economische crisis (Griekenland, Spanje, Portugal…), of tellen bewegingen die overwegen om uit de Europese Unie te treden (Frankrijk, Nederland, het Verenigd Koninkrijk).

Maar ook de Europese instellingen hebben een probleem van geloofwaardigheid. Binnenkort gaan we stemmen voor een Europees Parlement waarin het belangrijkste debat dat is tussen de pro-Europeanen (alle traditionele partijen) en de ‘eurosceptici’ (extreemrechts en voor een deel ook extreemlinks). Er is een probleem met een parlement dat geen duidelijke meerderheid of oppositie kent, en dat in principe zelf de rol van wetgevende macht niet volledig kan opnemen (alle wetsvoorstellen moeten vanuit de Europese Commissie komen, een commissie die enorm veel macht heeft maar helemaal niet verkozen wordt en enkel een compromis is tussen de lidstaten die elk een afgevaardigde uitvaardigen).

Daarbuiten is SPECTRE een naar Laibach-normen vrij toegankelijke plaat geworden, misschien wel de meest toegankelijke die ze ooit gemaakt hebben. Een nummer als ‘Eat Liver’ is verrassend poppy. Wie hunkert naar de industriële broehaha uit de begindagen zal zich zonder twijfel ergeren aan deze nieuwe koers, maar ik heb er geen enkel probleem mee. Het is ook duidelijk dat Ivan Novak, de huisideoloog van Laibach, de drijvende kracht was achter de nieuwe cd en zijn concept. Maar ook Mina Špiler - die bijna de nieuwe frontvrouw van Laibach geworden is - en haar groepsmaat Matevž Kolenc uit Melodrom speelden een belangrijke rol.

Deze cd bevat ook nog een paar bonustracks. ‘Love On The Beat’ (Serge Gainsbourg) en ‘See That My Grave Is Kept Clean’ (Blind Lemon Jefferson) zijn wat mij betreft covers waar we het even goed zonder hadden kunnen doen. ‘The Parade’ en ‘Just Say No!’ zijn dan weer nummers die perfect in het algemene concept van de cd pasten, maar die blijkbaar niet weerhouden zijn. Deze cd is in wezen perfect met zijn tien originele nummers.

U merkt het, de nieuwe Laibach is weer aanleiding tot eindeloos gefilosofeer, en dat is ook de reden waarom ik er nu al aan verknocht ben. Ik heb het al eerder gezegd: Laibach brengt conceptuele kunst in muziekvorm. Laibach stelt alles in vraag, maar geeft geen antwoorden… Deze cd is een doordenker, en dat mag heus wel in de o zo oppervlakkige (muziek)wereld van vandaag.

Beluister hier 'SPECTRE' van Laibach.

Lees ons verslag van 'Een andere wereld is mogelijk', Laibach in Het Depot op 10/03/2014.