Christian Death: zuivere deathrock met een vleugje wappiepraat

Christian Death is een legendarische groep. Ze waren één van de eerste groepen die de gothic in de VS brachten, en staan aan de wieg van de deathrock, dat gothic rock met een stevige portie punk vermengt. Andere grote namen als Mephisto Waltz en Faith & The Muse hebben hun wortels in Christian Death. En toch komen er maar 40 toeschouwers opdagen als deze legende in België optreedt, zoals op vrijdag 2 september 2022 het geval was in South Of Heaven te Bilzen. 

Is het de afgelegen plek, het overaanbod aan optredens, het gebrek aan promotie of de kwalijke reputatie van de groep rond Valor Kand? We weten het niet, maar we kunnen er niet omheen dat vele concertorganisatoren tegenwoordig problemen hebben om volk te trekken, en dat lijkt me de meest logische verklaring. 

Waarom Christian Death legendarisch is, kan ik me nog wel herinneren. In 1982 kwam de plaat ‘Only Theatre Of Pain’ uit, en die wist bij veel mensen een gevoelige snaar te raken. De groep werd in 1979 opgericht door Rozz Williams in Los Angeles, California, maar viel na de uitgave van hun legendarische debuut al snel uit elkaar door persoonlijke conflicten en drugmisbruik. 

Rozz Williams was intussen wel bevriend geraakt met Valor Kand van Pompei 99, een groep waarmee hij samen had opgetreden. Als de bassist van Christian Death gecontacteerd wordt door Yann Farci, stichter van het Franse label L’invitation au suicide, om ‘Only Theatre Of Pain’ opnieuw uit te brengen, vergezeld van een Europese tournee, vraagt Rozz de contactgegevens van de Fransman. Rozz wilt op het aanbod ingaan, maar niet met de originele leden van Christian Death. (Het bewijst dat Rozz geen engeltje is, ondanks zijn reputatie.) 

Rozz vraagt immers aan de leden van Pompei 99 om hem te vergezellen bij die tournee. Hoewel hij aanvankelijk naar de naam van zijn eerste groep Daucus Karota wou teruggrijpen, stemt Rozz toch in om onder de naam Christian Death op te treden, en zelfs een nieuwe plaat op te nemen. Dat wordt ‘Catastrophe Ballet’, dat eveneens een prachtplaat is. Voor de opvolger ‘Ashes’ zijn de ambities torenhoog, onder meer in de verbreding van het geluid, maar tijd en budget kwamen te kort en dus werd het een halfslachtige plaat, ondanks pareltjes als ‘Luxury Of Tears’. 

Bij de uitgave van ‘Ashes’ laat Rozz Williams weten ermee te willen kappen. Hij kan het hectische tourneeleven en de prestatie-eisen van de muziekindustrie niet aan. Deze scheiding is nog steeds het onderwerp van heel wat polemiek, waarbij er meer uiteenlopende versies van de feiten bestaan, dan dat er leden van Christian Death waren op het moment van de feiten. 

Vast staat dat alle leden een afspraak hadden ondertekend die het recht gaf aan de overgebleven leden om verder te gaan met de groep indien één lid – in dit geval Rozz Williams – eruit zou treden. De controverse gaat over de naam. Volgens Rozz Wiliams mocht Valor inderdaad verder doen, maar ging hij dat onder de naam ‘Sin and Sacrifice’ doen. De eerste ep na het vertrek van Rozz – ‘The Wind Kissed Pictures’ uit 1985 – komt uit onder de naam ‘For Sin And Sacrifice Must We Die A Christian Death’, maar zou later heruitgegeven worden onder de verkorte naam Christian Death. 

Van dan af zouden de platen van de groep rond Valor Kand weer onder de naam Christian Death verschijnen, wat ongetwijfeld mee ingegeven is door het commercieel potentieel van deze gevestigde naam. Valor stuurt de groep in een meer intellectuele richting en maakt platen over de erfenis van de Tweede Wereldoorlog (‘Atrocities’, 1986) en religiekritiek (‘Scriptures’, 1987). Hij weet verschillende hits te scoren, het meest opmerkelijk met de hit ‘This Is Heresy’ van de succesplaat ‘Seks & Drugs & Jesus Christ’ (1988). De plaat viel op door zijn controversiële cover waarop Jezus zich met heroïne inspuit, maar zou ik zelf niet echt als een aanrader bestempelen. 

Eerst verlaat drummer David Glass de groep, en daarna ook Gitane Demone, die tot dan getrouwd was met Valor. Valor zou voortdoen met Christian Death, en zou begin de jaren 90 een nieuw partnerschap aangaan met de Nederlandse bassiste Maitri (Nicolai). Alleen komt ongeveer gelijktijdig ook Rozz Williams terug op de proppen. Hij heeft een eigen groep, Shadow Project, maar wilt eigenlijk terug onder de naam Christian Death opnemen en optreden. Hij vindt dat Valor geen recht heeft op de naam Christian Death, die hem toekomt. 

De gemoederen lopen hoog op, maar uiteindelijk moet Rozz zijn platen uitbrengen onder de naam ‘Christian Death featuring Rozz Williams’. Valor vindt immers dat hij recht heeft op de naam, aangezien hij verder platen is blijven uitbrengen als Christian Death, en dit zonder dat Rozz hiertegen geprotesteerd heeft. Bovendien vermoedt hij dat Rozz gemanipuleerd wordt door het platenlabel Cleopatra, dat jaloers is op het succes dat hij heeft met Christian Death. 

De vete gaat door tot op vandaag, ook al heeft Rozz op 1 april 1998 zelfmoord gepleegd door zich op te hangen aan een deurklink. Rozz verwierf op die manier de status van rockmartelaar en zijn aanhangers zullen Valor tot in de rest van de eeuwigheid kwalijk nemen dat hij de naam Christian Death van Rozz gepikt heeft, ook al zijn vele anderen het eens dat Valor het recht had op de naam. 

Valor bleef conceptalbums uitgeven met Christian Death, en zo kwam in 2007 ‘American Inquisition’ uit, een plaat waarop Valor – zoals hij het in 2018 in een interview met ons uitlegde – de mogelijkheid onderzocht dat de aanslagen van 11 september 2001 een valse vlag waren. Valor bleek een doorgeslagen complotdenker te zijn, die ook geloofde in theorieën rond de bloedlijnen van Illuminati die de wereld beheersen en de mensheid onderdrukken. 

Dat was het thema van de plaat ‘The Root Of All Evilution’, uitgebracht in 2015, en toen al kondigde Valor aan dat de opvolger ‘Evil Becomes Rule’ zou heten en zou doorborduren op hetzelfde thema. Het cd-boekje maakt duidelijk dat de nummers al een tijd klaar waren ‘prior to the implementation of the New Dark Age’, dus de door de coronapandemie nu gevestigde werelddictatuur. 

In die tijd is Valor natuurlijk een volledige complotwappie geworden, zoals duidelijk wordt bij het begin van het optreden, als hij afbeeldingen van de grote schrikbeelden van de wappies projecteert op het podium. Eerst Bill Gates – die het verwijt krijgt dat hij investeert in het onderzoek naar vaccins – met het citaat ‘We can reduce the population by half’; dan Klaus Schwab – die als hoofd van het zeer kapitalistische World Economic Forum (WEF) het verwijt krijgt dat hij een communistische wereldregering wil opzetten – met citaat: ‘And those that are left will own nothing and be happy’. 

Ik haat het om in de rol van factchecker geduwd te worden, maar beide citaten zijn nooit door de heren uitgesproken. In het geval van Bill Gates verwijst het naar een lezing over CO2-uitstoot uit 2010 waarin hij verklaarde dat betere gezondheidszorg tot een vermindering van de wereldpopulatie zou kunnen leiden, uiteraard zonder de insinuatie dat vaccins zouden gebruikt worden om mensen uit te moorden. Waar Valor die ‘helft van de bevolking’ vandaan heeft weet ik niet, maar het kwam niet voor in het oorspronkelijke citaat. 

Ook het ‘own nothing, be happy’-citaat komt niet van Klaus Schwab, maar van een video van een Deense politica die het WEF in 2016 op sociale media plaatste, maar die helemaal niet neerkwam op de suggestie dat het WEF privébezit wilt afschaffen. Opnieuw is het de vraag waar Valor ‘The rest’ aan het begin van het citaat vandaan gehaald heeft, en ik heb het zeer sterke vermoeden dat hij dat zelf uitgevonden heeft, tenzij hij het van één of andere dubieuze complotsite heeft gehaald. 

Maar vooraleer ik het over het optreden van Christian Death begin, wil ik toch even aandacht besteden aan de voorprogramma’s. Factheory is een groep uit Brussel die postpunk speelt. Het is wellicht overbodig om u te vertellen dat ze wat als Joy Division klinken, want dat is maar logisch als je naam naar Factory Records verwijst. Factheory is een trio dat een charismatische zanger, een bassist en een gitarist behelst, en zingt in het Engels en het Frans, en zelfs een vleugje Nederlands om te bewijzen dat ze drietalig zijn (‘Ca arrive souvent / Het gebeurt dikwijls’). Eindigen doen ze met een erg originele en gedreven cover van ‘New Dawn Fades’ van Joy Division. 

Het tweede voorprogramma komt duidelijk uit de VS en heet The Designs. Dat is een samenwerking tussen Billy T Cooper en Snovonne 'Sno' Drake, die, na een tijdje aan hun eigen projecten te hebben gewerkt, besloten dat ze beter de handen in elkaar zouden slaan. Hun stijl werd dan ook een mengeling van elektronica (de sterkte van Cooper) en metal (de sterkte van Drake). Cooper doet zo stoer mogelijk, Drake zo sensueel mogelijk – verdomde stereotiepen! – maar uiteindelijk komen ze zeer overtuigend over. 

Dan is het de beurt aan Christian Death, en laten we er geen doekjes rond winden: Valor ziet er geweldig uit, met breed uitwaaierende haren, en Maitri evengoed in haar heksenkostuum met hoed. Hun microfoonstatieven hebben ze zoals steeds mooi bedekt met bloemen. Ze hebben nog een drummer en een bassist/gitarist meegenomen, die meespelen terwijl Valor en Maitri elkaar aan de zang afwisselen. De nummers van het nieuwe ‘Evil Becomes Rule’ zijn aanvankelijk erg zacht, al komt er vaart in als ze de eerste single ‘Blood Moon’ aansnijden. 

‘Evil Becomes Rule’ blijkt weer goede zuivere deathrock te zijn, en ik zou de mensen die vinden dat Christian Death ooit te ver naar de metal zijn uitgeweken willen tegenspreken en stellen dat Christian Death altijd trouw geweest is aan de deathrock, ook al hebben ze heel veel invloed gehad op de metal (ik denk hierbij aan Cradle Of Filth, Type O Negative, Celtic Frost en Paradise Lost). 

Uiteindelijk speelt Christian Death gewoon de volledige laatste cd, in exact dezelfde volgorde als de plaat. Dat is ook wat Valor ons vertelt als de oefening afgelopen is, maar hij benadrukt dat we in opstand moeten komen voor ze alles van ons wegnemen, wat duidelijk weer wappiepraat is. Valor stelt ook de verschillende muzikanten voor, maar niet zichzelf: ‘I need no introduction because I am Satan’. De man heeft best humor. 

Voor de bisnummers grijpt Christian Death naar ouder werk. ‘Forgiven’ is niet zo oud, want komt uit de voorganger ‘The Root Of All Evilution’. ‘This Glass House’ komt dan weer van het meesterwerk ‘Catastrophe Ballet’ uit 1984, terwijl ‘Sick Of Love/Song Of Songs’ een behoorlijk succesvolle single was uit de plaat ‘Scriptures’ in 1987. Na even van het podium te verdwijnen komt de groep terug om de hit ‘This Is Heresy’ te spelen, zonder dewelke een optreden van Christian Death niet volledig is. Dan duikt Valor het publiek in om nog wat na te praten met de opgekomen fans, die hem met dank verwelkomen.

Foto's: Luc ‘Who Cares’ Luyten