Theodor Bastard: Oikoumene

Theodor Bastard ontdekte ik in 2005 op het Kunigunda-festival in Vilnius, Litouwen. De Russische groep was er toen absoluut cult door hun laatste cd ‘Pustota’ (oftewel ‘de leegte’). Een mix van sombere elektronica, gitaren, percussie en vooral de zeer etnische, kaukasisch aandoende zang van Yana Veva viel duidelijk in de smaak bij de nochtans niet zo tuk op Russen zijnde Litouwers. Het optreden was overweldigend en uiteraard kocht ik me het meesterwerk.

De groep zou met ‘Pustota’ ook proberen doorbreken in het westen, maar ondanks verschillende optredens in de regio zou hun populariteit vooral tot het oosten van het continent beperkt blijven. Een weergave van de tournee die volgde op Pustota gaf de groep met het opnieuw uitstekende ‘Sueta’. Hoewel de cd live was, bestond het volledig uit nieuwe composities die op verschillende plaatsen gespeeld werden, onder andere in België en Duitsland.

Ik kreeg opnieuw de kans om de groep live te zien op het WGT van Leipzig in 2011. De groep bleek wat van de gothic weggevaren te zijn en meer te focussen op een mix van trip hop en etnische invloeden, invloeden die weliswaar altijd al aanwezig waren. Ik kocht er hun laatste cd ‘Белое: Ловля Злых Зверей’, maar deze maakte iets minder indruk op mij dan zijn voorgangers.

‘Oikoumene’ is de laatste parel van Theodor Bastard. Het kwam in Rusland uit in 2012, en is nu via Danse Macabre ook bij ons beschikbaar. (Het is een groot verdienste van Danse Macabre dat ze regelmatig muziek uit Rusland en Oost-Europa bij ons uitbrengen.)

De groep rond Fedor Svolotch en Yana Veva zag voor het eerst volledig af van elektronische programmatie. Het roer werd volledig richting wereldmuziek omgegooid. Opvallend zijn de talrijke percussie-instrumenten van over de hele wereld - marimba, darbuka, daf, djembe, congas… - die Svolotch verzameld heeft. Yana Veva speelt de Chinese fluit Bava en de Armeense duduk.

Bovendien nodigt Theodor Bastard een paar gasten uit. De Indiaanse sarodspeler Rampur Rani en de Franse zanger van Afrikaanse afkomst Julien Jacob spelen beiden mee op ‘Sagrabat (Diumgo)’. De bonustrack bestaat uit een remix van ‘Benga’ door Aki Nawaz van Fun-Da-Mental. Aki Nawaz was de man die ooit de drumstokjes roerde in de gothlegende The Southern Death Cult, en zich later als moslimfundamentalist zou uiten in Fun-Da-Mental. Hij roept trouwens de hulp in van zijn trouwe bondgenoten The Mighty Zulu Nation om zijn remix kracht bij te zetten.

Thematisch handelt de cd over oeroude tradities en geloven van over heel de wereld. Eigenlijk is deze cd opvallend multicultureel, zeker om uit een land als Rusland te komen waar xenofobie vast niet van de lucht is. Het is alleszins een werkstuk waar Svolotch en Veva heel trots op zijn. Svolotch liet zich zelfs ontvallen dat ‘dit het beste is dat we ooit gemaakt hebben’, en hij zou wel eens gelijk kunnen hebben.

Theodor Bastard

Normotone: Inward Structures

Op 18 november 1978 riep Jim Jones de leden van zijn People’s Temple-sekte bijeen. Na klachten van voormalige sekteleden, schandalen in de pers en een dodelijke schietpartij op een vliegveld verzamelde Jones zijn volgelingen te Jonestown, een naar hem vernoemde afgeschermde vestiging in het Guyaanse oerwoud. In een opgehitste sfeer riep hij de aanwezigen op om collectief zelfmoord te plegen. De overtuigden dronken cyaankali, terwijl de weigeraars kortweg afgemaakt werden. Balans: 909 doden.

Er bestaan opnames van de laatste nacht in Jonestown. Ze zijn pure horror. Jones wordt regelmatig onderbroken en protesterende personen worden weggevoerd terwijl Jones iedereen oproept om in waardigheid te sterven. Je moet een heel sombere geest zijn om je cd te openen met deze opnames, maar dat is wat Normotone doet. De quote duurt maar even - het nummer noemt Some Few words - maar daarmee is de toon gezet voor 70 minuten duisternis.

Normotone is het soloproject van Bruno Laborde. Hij doorgrondt al jaren de mogelijkheden van synths en programmatie - onder andere in zijn voormalige groepen Axonal Warfare en Neon Cage Experiment - en speelt hier en daar ook een vleugje gitaar, met een grote voorkeur voor ijle en trage klanken. Deze cd is eigenlijk het werk van Normotone et alii. De bondgenoten komen allemaal uit de Franse scene. Isolation is my Achievement is niet enkel een geweldige titel, het nummer speelt met elektronisch minimalisme, breakbeats, diepe bastonen, terwijl de stem van TAT aan Scott Walker doet denken, een referentie die nog versterkt wordt door het gebruik van akoestische gitaar.

Andere nummers bevatten spoken words door Laurent Kistler van Neon Cage Experiment of Serge van Neon Rain, beiden Franse dark ambient-projecten. VX van Punish Yourself, de fluorescerende punkgroep, levert zijn timbre aan Black Horse of Destruction, ronduit het meest dynamische nummer, maar ook het meest chaotische. Op Milky Skin in a Yellow Fuzzy Light en Frozen Leaves krijgen we zelfs een briesje trip-hop, die op deze cd helemaal niet misstaat (al hadden we prima zonder de remix van Milky Skin kunnen leven als bonustrack).

Hoewel het allemaal heel traag gaat, is deze cd nooit vervelend. Laborde schippert tussen drum & bass, industrial, cold wave, dark folk en new age maar vooral dark ambient, en weet dit alles tot een boeiende zij het weinig opbeurende reis te maken.

Normotone op Tympanik Audio