De geschiedenis van Akvarium deel 4: Wilde Russische vagebond (1997-20...)

Ondanks het overweldigend succes heeft Boris Grebenshikov (BG) zijn groep Akvarium ontbonden in 1997. De komende jaren experimenteert hij met alle mogelijke muziekstijlen. Hij neemt een plaat op met The Band, brengt een nieuwe incarnatie van Akvarium tot leven waarmee hij zich richt op elektronica en triphop, gaat richting wereldmuziek op, om uiteindelijk een paar steengoede platen uit te brengen waarin hij de invloeden van over zijn hele carrière verwerkt. Grebenshikovs houding ten aanzien van de politiek zorgt echter voor controverse. Hij steunt Poetin en onderhoudt goede banden met hoogstaande politici. Zou het kunnen dat Grebenshikov, die symbool stond voor de kritische rockcultuur en de alternatieve levensstijl onder de Sovjet-Unie, een lakei geworden is van de nieuwe machthebbers?

Terug naar Amerika

Na twee uiterst succesvolle jubileumconcerten met de legendarische Akvarium-incarnatie uit de jaren tachtig reist Grebenshikov af naar Woodstock om een plaat op te nemen met The Band, de voormalige begeleidingsband van Bob Dylan. Lilit, dat als soloalbum uitkomt, bulkt dan ook van de klassieke folkrock, met vuige orgels en spetterende gitaren. Niets nieuws onder de zon, maar desalniettemin erg geslaagd. De cd moet opgevat worden als een hulde aan Grebenshikovs held, die ook veelvuldig geciteerd wordt in zowel in lyrisch als in muzikaal opzicht. De teksten zitten vol religieuze verwijzingen en worden door sommigen tot zijn beste lyrische output gerekend. De plaat opent met ‘Ware het niet voor jou’, een duidelijke hint naar Bob Dylans If not for you.

Als de maan me aanstaart alsof ze mijn geweten is

Als ik ziek word van de banaliteit van hun waarheden

Ik wist niet waarheen ik zou varen, ik verzonk in de drank

Ik zou alles gedronken hebben, ware het niet voor jou

Als de heilige graal een nieuwe jihad ontketent

Als Mozes de doornstruik te lijf gaat met de brandblusser

En elke bol de afbeelding draagt van de gymnast

Ik zou een atheïst geworden zijn, ware het niet voor jou

Om de nieuwe plaat live te promoten, werft BG de Lilith Blues Band aan, waarin opnieuw Alexander Lyapin meespeelt, Akvariums stergitarist uit de jaren tachtig. Verder lijkt Grebenshikov 1998 vooral te besteden aan meditatie en terugblik op zijn oeuvre. Hij brengt opnieuw een collectie onuitgegeven nummers uit de afgelopen jaren uit: Kunstkamera. Hij treedt helemaal alleen op in San Francisco, waar hij een bloemlezing geeft aan vroege nummers uit de jaren zeventig en tachtig, aangevuld met een resem onuitgegeven nummers. De uitstekende opname hiervan – Bidden en vasten – wordt gratis verspreid via het internet. Nog in 1998 herwerkt hij samen met de Russische elektro-industriële groep Deadushki een paar van zijn vroege nummers. En bovendien brengt hij samen met Gabriëlle Roth een erg goede cd met boeddhistische mantra’s uit.

Nieuw territorium

Begin 1999 komt een nieuwe single van Akvarium uit: Skorbetsj. Deze keer krijgen we wel degelijk een heel nieuw concept. De klank is somber en elektronisch, met vele lagen geprogrammeerde ritmes. Iets later komt de nieuwe Akvarium-cd uit, die een symbool als titel draagt: Ψ (Psi). De groep is herleid tot drie mensen: naast Grebenshikov de musicoloog en multi-instrumentalist Oleg Sakmarov, sinds 1989 een centraal groepslid, en de nieuw aangeworven Boris Rubekin op toetsen en programmatie. Alle andere muzikanten zijn sessiemuzikanten. Het idee om te werken met triphop en breakbeat, dat Grebenshikov moest opgeven tijdens de opnames van Hyperborea, wordt hier terug opgepakt. Naast een hoop elektronica krijgen we ook bluesy slide-gitaren, strijkers, Japanse invloeden, mantra’s en zelfs – voor het eerst in jaren – reggae. De plaat is misschien niet even succesvol als de eerdere platen uit de jaren negentig, maar gezien de radicale vernieuwing is het resultaat niet mis.

Video: Skorbetsj, de single.

In 1999 brengt BG nog Liederen van Boelat Okoedzjava uit, waarop hij de nummers van de legendarische Russische bard herneemt. In 2000 komt onder de naam ‘Terrarium’ de derde en wat mij betreft beste Akvarium incognito plaat uit: Pentagonale zonde. De teksten zijn geschreven door Anatol ‘George’ Gunitskii, dezelfde man die van 1972 tot 1974 stichtend lid was van Akvarium en in 1981 een groot deel van de absurde teksten voor Treugolnik’ schreef. De muziek is – alweer in overeenstemming met de onberekenbare absurditeit van Treugolnik’ – erg experimenteel, vooral door de vele verrassende wendingen in de composities. Na een succesvolle tournee in Duitsland brengt Akvarium in 2000 een retrospectief uit, Territorium, dat een uitstekend overzicht geeft van het werk van de groep in de afgelopen twee decennia.

Op naar de wereld

Zuster Chaos, dat in 2002 uitkomt, ligt in het verlengde van Ψ. Maar het overtreft zijn voorganger in alle opzichten. Opnieuw ligt de nadruk op elektronica, al wordt de plaat verrijkt door talloze andere instrumenten. De groep is ondertussen terug aangegroeid tot een stevig sextet. Grebenshikov probeert ook meer exotische instrumenten te incorporeren in zijn muziek, hetgeen zijn toekomstige wending richting wereldmuziek anticipeert. De Armeense dudukspeler Djivan Gasparian speelt mee, alsook de Uzbeekse zangeres Sevara Nazarkhan. Daarnaast krijgen we triphop, reggae, funk, ballades, samples en strijkers. Grebenshikov waagt zich zelfs aan hiphop, in één van zijn meer maatschappelijk uitgesproken liedjes. Het nummer 500 alludeert naar de oorlog in Tsjetsjenië – die hij sterk veroordeeld heeft – en de averij van de Koersk-onderzeeër.

Hey, weet iemand nog wie aan het kruis hangt?

Het gaat de rechtvaardigen aan, net als de zelfzuchtigen

Elke keer ik hoor dat we samen moeten staan

Weet ik hoeveel de lijkzakken zullen kosten

In de gele onderzeeër zitten mummies in de toren

De attractie werkt als een gehaktmolen, snel en geruisloos

Vaderlandsliefde heet tegenwoordig ‘de ongelovigen doden’

Het lijkt wel of mijn hart doorboord is

In het troebele water kun je vissen zonder moeite

Laat de doden hun doden begraven

Grebenshikov lijkt wel geobsedeerd door zijn zoektocht naar nieuwe muzikale gronden en zijn afkeer van het herkauwen van succesformules. Voor zijn volgende productie neemt hij een flinke sprong richting oosten. In één van zijn jaarlijkse reizen naar India ontstaat het idee om een plaat te maken met Indische invloeden. Vissersliederen (2003) wordt deels in India opgenomen en er spelen niet minder dan 14 Indische muzikanten op mee. Niet dat daarmee alles gezegd is. Op deze plaat vind je – alweer – een mix van uiteenlopende stijlen en geluiden van reggae, boogie, jazz tot calypso en zelfs glazenspelers. Maar net als Ψ lijkt deze cd een overgangsplaat waarin Grebenshikov nog op zoek is naar het juiste evenwicht.

Kremlin rock

Kort na de uitgave van Vissersliederen viert Grebenshikov zijn vijftigste verjaardag. Hij wordt uitgenodigd om dit te vieren in het congrespaleis van het Kremlin, ’s lands meest prestigieuze podium op een boogscheut van de Russische regering. Dat is meer dan een symbool, want sommige fans vrezen dat Grebenshikov zich inderdaad iets te dicht bij de machthebbers bevindt. Die indruk wordt nog verstrekt als hij de avond voor het concert vergezeld van televisiecamera’s op de koffie gaat bij minister van binnenlandse zaken Boris Gryzlov, en dat in volle verkiezingscampagne. Het concert wordt eveneens op de nationale televisie uitgezonden en voor de gelegenheid nodigt Grebenshikov zijn goede vriend Andrey Makarevich (Mashina Vremeni) uit, inderdaad de man die in 1980 met de lauweren ging lopen op het concert dat Grebenshikov zijn baan kostte, en eindigde – misschien wel in een poging om zijn critici de mond te snoeren – met een cover van de punkhymne Mama Anarchia van zijn overleden vriend Victor Tsoi (Kino).

Een paar weken later ontvangt Grebenshikov de Orde van verdienste voor het vaderland vierde klasse. Poetin eert de zanger hierbij als ‘één van de belangrijkste meesters uit de hedendaagse kunst’. De undergroundzanger uit het Sovjettijdperk wordt thans door de machthebbers doodgeknuffeld. Maar past het wel om deze onderscheiding aan te nemen voor iemand die destijds geen enkele erkenning kreeg vanuit de overheid, wiens groep officieel niet eens bestond, die in het oog gehouden werd door de KGB, wiens optredens vaak eindigden met de komst van de militia ... Voor- en tegenstanders debatteren heftig in de media. Grebenshikov zelf reageert laconiek: ‘Ik stond destijds niet aan de kant van de communisten en ik zal ook niet aan de kant van deze heren staan. Hoe vaker ik zoiets hoor, hoe vrijer ik me voel.’

Vakantie

Akvarium begint te werken aan een opvolger voor Vissersliederen, maar het werk valt stil en hoogst uitzonderlijk schrijft Grebenshikov anderhalf jaar helemaal niets. Op reis in het Spaanse Palamos wemelt de inspiratie op en schrijft hij in korte tijd een hele plaat vol. Zoom zoom zoom baadt helemaal in de vakantiesfeer. Het begint met een Afrikaans koor en soukous-muziek, vervolgt met wilde blazers, reggae, Ierse folk en eindigt met een memorabele ballade (Ik kan mijn ogen niet van je afhouden, zie clip). Aan wie hem vraagt waarom de man die in de jaren negentig zo’n melancholische platen maakte nu zo’n uitermate vrolijk werk aflevert, antwoordt Grebenshikov dat de jaren negentig erg zwaar waren voor Rusland, terwijl het nu veel beter gaat. En aangezien hij zijn werk graag als typerend voor zijn land en zijn tijd ziet, is het vanzelfsprekend dat zijn muziek veel luchtiger en opgewekter geworden is.

Video: Ik kan mijn ogen niet van je afhouden, van Zoom zoom zoom

Ik werd vanochtend geboren

Nog voor het ochtendgloren

Stilte hou ik voor de buitenwereld

En stilte heb ik ook in mij

Ik buig neer voor de lichtende sterren

Ik buig voor het licht van de maan

Maar een onhoorbaar geluid leeft in me

En het rijst thans uit de diepte

Ik kan mijn ogen niet van je afhouden ...

Grijze kardinaal

Als Grebenshikov deelneemt aan een ontmoeting tussen verschillende rocksterren en Vladislav Soerkov, laait de politieke controverse weer op. Soerkov is een man van Tsjetsjeense afkomst, was ooit een topmanager van de Menatep-bank van Chodorkovski, en maakt sinds de start van Poetins presidentschap deel uit van diens entourage. Hij wordt vaak gezien als de ideoloog van de regering, wat hem de titel ‘grijze kardinaal van het Kremlin’ opleverde. Hij was de man die het begrip ‘soevereine democratie’ lanceerde, dat door Poetin overgenomen werd als leidraad voor zijn beleid. Hij was het ook die de Nasji – De Onzen – oprichtte, een patriottistische, antifascistische jeugdbeweging verbonden aan de partij Verenigd Rusland. De oppositie in Rusland verdenkt Soerkov ervan achter de schermen de repressie van andersdenkenden te regisseren. Maar Soerkov is ook een vooraanstaand rockliefhebber, speelt zelf gitaar en componeerde in 2003 een plaat met Vadim Samoylov van de Russische gothgroep Agata Kristi.

Grebenshikov heeft blijkbaar zelf het initiatief genomen voor de ontmoeting, waar ook Sergei Shnurov (Leningrad), Zemfira, Vladimir Shakrin (Chaif) en Vyacheslav Butusov (Nautilus Pompilius) aan deelnemen. ‘Ik begreep dat mensen als Soerkov uiteindelijk net zijn zoals ik, met goede smaak en alles. Dit zijn mensen die eveneens een afkeer hebben van Fabrika Zvyod (Idool in Rusland). Dit zijn mensen die opgegroeid zijn met Akvarium’, zo verklaart Grebenshikov. Hij rechtvaardigt zijn demarche door een bezorgdheid om de toestand van de cultuur in Rusland, die bedreigd wordt door de toenemende commercialisering. Hij stelt voor om een nationaal rock centrum op te richten – naar het voorbeeld van de Leningrad Rock Club in de jaren tachtig – die talentvolle muzikanten zou moeten oppikken en ondersteunen.

Back in the USSR

De discussie roept alvast echo’s uit het verleden terug op. Al ten tijde van de Leningrad Rock Club kreeg Grebenshikov het verwijt dat hij zich te zacht opstelde ten opzichte van de overheid en de KGB. Mikhail Borzykin van Televizor, de man die het al in de jaren tachtig aan de stok kreeg met de Leningrad Rock Club omdat hij elke vorm van censuur weigerde, hoort bij de luidste critici van de bijeenkomst. Artem Troitski, Ruslands bekendste rockcriticus, legde de link met de Oranjerevolutie in Oekraïne: ‘De presidentiële administratie heeft uit de evenementen in Oekraïne geleerd dat populaire muziek een heel grote macht kan zijn, en ze hopen met deze macht samen te werken. Daarom zijn ze geïnteresseerd om de steun te verwerven van onze rockelite, die blijkbaar gewoon te koop staat.’

BG zei in een interview over zijn voorstel aan Soerkov: ‘Op dit ogenblik zou ik een deelname van de huidige KGB verwelkomen, aangezien daar in de regel niet enkel domme mensen werken. Uiteindelijk is het duidelijk dat de KGB de Rock Club destijds niet bijzonder verhinderd heeft.’ Grebenshikov doet nog meer opgemerkte uitspraken. ‘Persvrijheid heeft de massale economische misdaden in de jaren negentig niet verhinderd. Ik heb dus geen persvrijheid nodig.’ ‘Er zal geen evenwichtige democratie in Rusland komen in de komende 200-300 jaar, want je kunt mensen niet zo snel hermaken.’ Maar hij wil niet gezien worden als iemand die zich met politiek mengt. ‘Ik denk dat als niemand de Russische politiek nog aanraakt in het komende dozijn jaren, de dingen geleidelijk aan zullen verbeteren.’ Hij verafschuwt het beeld dat vaak van hem afgeschilderd wordt van een protestzanger of een dissident in de Sovjet-Unie. ‘De boodschap van de groep was nooit “we vechten voor vrijheid”, maar “we zijn vrij”’, zo zegt de biografie op de website van Akvarium.

Voor Poetin

De controverse duikt verschillende keren terug op. Grebenshikov steunt in 2007 de ‘voor Poetin’-campagne, die Poetin oproept om aan de macht te blijven ondanks het grondwettelijk verbod op een derde termijn. Naar verluid zingt hij in 2008 zelfs op het huwelijk van Soerkov. In 2010 is de hele rockwereld weer in de ban van de politiek als DDT-frontman Yuri Shevchuk Poetin op televisie aanvalt in een gesprek na een benefietconcert. Een paar maanden later ontvangt president Medvedev een paar rocksterren, waaronder opnieuw Grebenshikov. Shevchuk is niet uitgenodigd. ‘Helaas heeft Shevchuk gekozen voor een puberaal non-conformistisch standpunt’, lichtte Vadim Damoilov van Agata Kristi de afwezigheid toe. Borzykin van zijn kant noemde de deelnemers aan het gesprek de ‘poelrockers van het Kremlin’.

Maar het dient ook gezegd dat de dissidente muzikanten als Borzykin banden hebben met de Nationaal Bolsjewieken, een beweging die je toch niet meteen associeert met de strijd voor democratie en vrije meningsuiting. Grebenshikovs houding lijkt vooral ingegeven door zijn wens om politieke stabiliteit in Rusland na de woelige jaren negentig. Hij neemt wel sociale verantwoordelijkheid op als het gaat om het organiseren van een benefietconcert voor daklozen in Sint-Petersburg, het steunen van mijnwerkers die protesteren tegen onveilige werkomstandigheden en of het tekenen van een petitie tegen de bouw van de Gazprom-toren vlakbij het Smolny-instituut in Sint-Petersburg, een dossier waar ook de tegenstanders van Poetin zich volop op geworpen hebben. Al bij al blijft Grebenshikovs verdraagzame en multiculturele houding een bries frisse lucht in vergelijking met het sinister religieus nationalisme van onder meer hardrocker Kostantin Kinchev of folkzangeres Zhanna Bischevskaya.

Drinkliederen

Met Wilde Russische vagebond, de cd die in 2006 verschijnt, laat Akvarium zich weer op een positieve manier opmerken. De plaat grijpt qua sfeer en instrumentatie terug naar de succestijd van de jaren negentig, en het wordt algemeen beschouwd als het beste werk sinds Grebenshikov deze legendarische formatie ontbonden heeft. Het maakt echter geen komaf met de eclectische mix van stijlen die de afgelopen jaren zo gekenmerkt heeft. Het begint met elektronisch gedreun, vervolgt met garagerock, meditatieve orkestraties, en vervoegt dan de folkmuziek op alle mogelijke wijzen. Tekstueel toont Grebenshikov zijn talent in al zijn verscheidenheid, met veel aandacht voor alles wat met alcohol te maken heeft, onder meer in het titelnummer, dat een grote hit wordt voor de groep (zie video).

Ik ben een onbezonnen Russische vagebond

Afkomstig van de oevers van de Wolga

Ik at wat er gegeven werd, en dronk, opdat God geven zou
De liederen van de nachtegaal en van de wielewaal

Ik dronk in Sint-Petersburg, ik dronk in Moskou

Ik dronk in Kostroma en in Ryazan

Ik dronk en dronk Schotse highland malt

En ik at gras en zwammen

Het is rond deze tijd dat Grebenshikov kennis maakt met de multireligieuze mystieke goeroe Sri Chinmoy, die onder meer bekend is om de vredesconcerten waarin hij muzikanten van over de hele wereld met elkaar laat musiceren. Chinmoy geeft Grebenshikov een nieuwe naam: Purushottama oftewel ‘hij die geen grenzen kent’. Dankzij zijn uitgebreid netwerk aan volgelingen en muzikanten organiseert Chinmoy een gratis concert van Akvarium in de Royal Albert Hall in Londen. Later kan Grebenshikov met muzikanten van Chinmoy optreden in New York, waarbij hij onder meer bij de Verenigde Naties speelt. (Download deze schitterende opname, indien u dat nog niet gedaan hebt, nu onder deze link.) Een uitloper hiervan is ‘Aquarium International’, waarbij Akvarium in een bezetting van 19 muzikanten van over de hele wereld optreedt. Ik heb het geluk gehad om een van hun prestaties te zien in Dublin en het geldt als één van mijn betere concertervaringen.

Levensstroom

Op het optreden in Dublin kondigde Grebenshikov al aan dat de volgende cd erg experimenteel ging worden. Met Wit paard levert hij deze in 2008 af. De muziek zit in de lijn van de folky Akvarium die met de vorige plaat zijn glorieuze terugkeer deed. De groep wordt aangevuld met een dertigtal muzikanten, gedeeltelijk afkomstig uit Aquarium International. Het experimentele zit hem vooral in de onvoorspelbare songstructuren. De liedjes zijn maximaal verwijderd van traditionele schema’s met strofes en refreinen, bouwen steeds verder melodisch uit zonder in herhaling te vallen, stromen als water uit een bron, vloeien in een zacht beekje, doorheen meanders, watervallen, stroomversnellingen, om zich uiteindelijk te laten meeslepen in de grote stroom naar de oceaan.

Na een paar zoekende jaren in het begin van het millennium is de productie van Akvarium in de laatste vijf jaar opnieuw van wereldniveau. In 2009 kwam nog Poeshkinskaja 10 uit, een verzameling onuitgegeven nummers uit het afgelopen decennium, en in 2010 Een dag van vreugde, een live-cd. Het palmares van de groep is zonder meer indrukwekkend. In 40 jaar tijd hebben ze niet minder dan 500 liedjes en 50 cd’s uitgebracht. Een groot deel hiervan is van haast buitenaardse schoonheid. De groep heeft zich hierbij gewaagd aan alle mogelijke muziekgenres. Hun rol in de Russische rockmuziek wordt algemeen beschouwd als essentieel. Grebenshikov geldt thans als één van Ruslands grootste dichters en componisten. Hij mag ondertussen bijna 60 zijn, hij weet duidelijk nog van geen ophouden. En zolang hij doorgaat, komt er geen einde aan de geschiedenis van Akvarium.

* * * * *

Video: Wilde Russische vagebond, waarvan de muziek gepaard gaat met een parodie op Grebenshikov door de satirische groep NOM.

Bronnen en aantekeningen

Om deze tekst te schrijven heb ik een hoop bronnen geconsulteerd, voornamelijk via het internet. Alle citaten zijn afkomstig uit deze bronnen. In de tekst heb ik bij de naam van de geciteerde steeds een link naar de geciteerde bron verwerkt. 

• Heel wat informatie is afkomstig van de geweldige Engelstalige fansite Bodhissatvas of Babylon, de site waarmee ik Akvarium ooit leerde kennen. Onder meer de vele citaten waarin Grebenshikov zijn eigen werk toelicht komen uit de 'Boris notes’ die je vaak onderaan de cd-besprekingen op deze site vindt.
• Ik heb uiteraard gebruik gemaakt van de officiële Akvarium website, die versies in het Russisch, Engels, Frans en Duits heeft.
• Planet Aquarium is een ietwat verouderde Engelstalige site die desalniettemin veel interessante informatie bevat, met name onder de publicatiesectie.
• De muziek van Akvarium tot 2002 kan je volledig gratis en legaal downloaden onder deze link. Sinds 2007 biedt Akvarium zijn muziek onder het ‘bepaal zelf de prijs’-principe aan op deze site.
• Rock in the reservation, de doctoraatsthesis van de Finse academicus Yngvar Steinholt heeft als belangrijkste bron gediend voor de geschiedenis van de Russische rockmuziek voor de jaren tachtig in deel 1 en voor het verhaal van de Leningrad Rock Club in deel 2. De thesis heeft gebruik gemaakt van verschillende diepte-interviews die de auteur gemaakt heeft van de belangrijke actoren van die periode, die online staan en waarnaar je dus ook een link naar vindt in de tekst.
• Voor de geschiedenis van Akvarium in de jaren tachtig heb ik dankbaar gebruik gemaakt van de verschillende publicaties van Naomi Marcus op de Engelstalige website van Akvarium, in het bijzonder van de uitstekende tekst 'The rooms of Nevsky Prospect'.
• Voor de analyse van de teksten van Grebenshikov in deel 3 heb ik inspiratie geput uit de tekst van de Finse onderzoeker Tomi Huttunen ‘Russian rock: Boris Grebenschikov: Intertextualist’ en John F. Baileys tekst ‘Territory’.
• Voor de bespreking van de politieke controverse in deel 4 heb ik gebruik gemaakt van verschillende artikels van Sergey Chernov in de St. Petersburg Times, van het artikel van Maria Brauckhoff ‘Boris Grebenščikov – Kult, Gott der Gegenkultur oder nationales Kulturgut?’ alsook van een paar artikels op Radio Free Europe en OpenDemocracy.
• Het hoeft wellicht amper vermeld dat ik ook verschillende keren Wikipedia geconsulteerd heb.

De vertalingen van teksten zijn steeds gebaseerd op andere vertalingen naar het Engels, Frans of Duits. Ik heb voor elke vertaling gebruik gemaakt van verschillende beschikbare vertalingen in deze talen. De vertalingen zijn letterlijk, met hier en daar kleine aanpassingen die de taal nu eenmaal gebied. Alle vertalingen zijn extracten, die eventueel samengesteld zijn uit verschillende stukken tekst. Als u twee strofes vindt, is het mogelijk dat dit de eerste en de laatste strofe zijn. Indien u één strofe vindt kan die samengesteld zijn uit twee extracten uit de tekst.

De namen en Russische termen heb ik de Nederlandse transliteratie gebruikt indien het in het Nederlands vaak gebruikte termen of namen zijn. Anders heb ik de Engelstalige transliteratie gebruikt, omdat dit ook de schrijfwijze is waarmee u het meeste informatie zal terugvinden op het internet. Voor de naam Гребенщико́в heb ik Grebenshikov verkozen boven Grebenshchikov, Grebensjtsjikov, Grebenščikov... omdat dit de meest voorkomende schrijfwijze is, die ook door de man zelf gebruikt wordt in de internationale context.

Video: Viooltjes en lieveheersbeestjes, van Wit paard, in de uitvoering van Aquarium International



Ga naar: deel 1, deel 2, deel 3