Vandaag exact 40 jaar geleden, op 18 mei 1980, stapte Ian Curtis uit het leven. Hij hing zich op in de keuken van zijn huis in Macclesfield. Hij liet een woordje na voor zijn vrouw en kind: ‘At this very moment, I just wish I were dead. I can't cope anymore.’
Ian Kevin Curtis werd op 15 juli 1956 geboren in Stretford en groeide op in een arbeidersgezin in Macclesfield. Hij vertoonde al van vroege leeftijd een grote interesse in literatuur, een passie die hem in zijn later werk sterk zou beïnvloeden. In zijn tienerjaren groeide zijn interesse in muziek met The Doors en David Bowie als bijzondere favorieten. Hoewel hij een begaafde leerling was, brak hij vroegtijdig zijn schoolloopbaan af en zocht hij werk. Hij werkte onder meer in een platenwinkel. Hij ontmoette Deborah Woodruff toen hij 16 jaar was, wat tot zijn huwelijk in 1975 zou leiden, en de geboorte van hun dochter Natalie in 1979.
Op een optreden van The Sex Pistols in Manchester in 1976 besloten Peter Hook en Bernard Sumner een nieuwe groep te starten. Ze hingen een advertentie voor een zanger op in een platenwinkel. Ian Curtis, die beiden al van eerdere concerten kende, antwoordde en werd meteen aanvaard. Ze noemden zich aanvankelijk Warsaw, naar een nummer op de plaat ‘Low’ van David Bowie. Na een aantal opnames veranderde de naam in Joy Division, omdat ze niet verward wilden worden met Warsaw Pakt uit Londen. De naam haalde Curtis uit een roman over een concentratiekamp en verwees naar een barak waarin SS-officieren zich konden vergrijpen aan gevangen meisjes. In 1977 voegde Stephen Morris zich bij de groep als drummer, nadat eerdere drummers het lieten afweten. Er volgden meer verwijzingen naar de nazi's op de eerste ep ‘An Ideal For Living’. De cover toonde een trommelaar van de Hitlerjeugd en ook de nummers bevatten verwijzingen naar de nazitijd, wat leidde tot beschuldigingen van foute sympathieën.
Joy Division is één van de eerste groepen die getekend werden op Factory Records. Het debuut ‘Unknown Pleasures’ kwam uit in juni 1979 en bevatte een vordering van hun initiële punkgeluid naar een veel somberder post-punk geluid, wat zeker ook te danken is aan de inbreng van producer Martin Hannett. De plaat sloeg aan, net als de latere single ‘Transmission’. Na een optreden van Joy Division in Londen vraagt Annik Honoré om een interview met de groep. Er ontstaat een (platonische) relatie tussen haar en Curtis. Die laatste werd nadien geteisterd door schuldgevoelens ten aanzien van zijn huwelijk. Intussen was wel duidelijk geworden dat Curtis met een wankele gezondheid zat. Hij heeft een aantal epilepsieaanvallen gehad tijdens optredens, waardoor het licht gedimd en statisch moest worden gehouden, wat nog aan de duistere sfeer van de concerten van de groep bijdroeg. Het drukke tourschema verergerde de toestand van Curtis, die ook tekenen van depressie vertoonde.
Begin 1980 nam de groep ‘Closer’ op, en bracht het de single ‘Licht Und Blindheit (Atmosphere / Dead Souls)’ uit. Op 7 april begaat Curtis een eerste zelfmoordpoging door een overdosis van zijn medicatie tegen epilepsie te nemen. Zijn vrouw had een scheidingsaanvraag gedaan omdat hij niet was ingegaan op haar vraag om alle contact met Honoré te verbreken. Na een korte rustperiode genomen te hebben hervat Joy Division de optredens, maar aan de vooravond van hun eerste tournee naar Amerika doet Curtis een tweede poging, deze keer met fatale gevolgen. Zijn vrouw Deborah vindt het opgehangen lijk op de ochtend van 18 mei 1980 in de keuken. De laatste opnames van de groep – de single ‘Love Will Tear Us Apart’ en de plaat ‘Closer’ – komen respectievelijk één en twee maanden na de dood van Curtis uit, en mogen eigenlijk gezien worden als aanwijzingen van wat er komen zou. Het is duidelijk dat in de omgeving van Curtis te weinig aandacht was voor zijn mentale gezondheid. Anderzijds zal Curtis met zijn muziek een immense bijdrage hebben geleverd aan de muziekgeschiedenis, en met name aan de geluidsband van de grootstedelijke vervreemding: de post-punk. Het aantal groepen dat Joy Division als invloed citeert valt intussen niet meer te tellen, en ook veertig jaar na de laatste adem van Curtis wordt zijn werk nog steeds druk beluisterd.
Er zijn vandaag natuurlijk verschillende evenementen die het te korte leven van Ian Curtis willen herdenken. Bernard Sumner en Stephen Morris van New Order – de groep die uit de assen van Joy Division ontstond na de zelfmoord van Curtis – zullen deelnemen aan een herdenkingsavond waarin ze zullen spreken over hun herinneringen aan Curtis en zijn nalatenschap: ‘Moving Through The Silence’. Peter Hook mag door zijn vete met zijn vroegere New Order-groepsleden natuurlijk niet meedoen, maar hij zendt wel zijn concert met The Light uit dat hij in 2015 gaf in Macclesfield voor de 35ste verjaardag van Curtis’ dood. In beide gevallen gaan de opbrengsten naar instellingen voor mentale gezondheid en de bestrijding van epilepsie.
Ook De dag des oordeels, het radioprogramma van onze collega Danny Quetin, gaat vanavond twee uur lang in op het leven van Ian Curtis: ‘Van zijn geboorte tot aan zijn dood. Met wat onuitgegeven materiaal van Joy Division en zelfs een uitleg over waar de drumpartij van She's Lost Control vandaan komt.’ Afstemmen op Trudo FM. (xk)
De dag des oordeels, van 20u tot 22u op Trudo FM
Geen opmerkingen:
Een reactie posten