donderdag, december 28, 2023

Einstürzende Neubauten, AB, 20/06/2022

Een veertigste verjaardag laat je niet zomaar voorbijgaan. Al zeker niet als je Einstürzende Neubauten heet. De Neubauten zijn in 1980 opgericht, en moesten bijgevolg in 2020 veertig kaarsjes uitblazen. Er werd een nieuwe plaat gemaakt – ‘Alles in Allem’, een geslaagde plaat die in het verlengde lag van vorige platen – en er werd uiteraard een grootschalige tournee voorbereid. U kunt al raden wat volgde. Corona kwam langs en de tournee werd met twee jaar verdaagd. Goed, 2022 dan. De Neubauten komen zoals de traditie vereist terug naar de Ancienne Belgique, waar ze zowat kind aan huis zijn.

Er waren zelfs twee optredens gepland, een eerste op zaterdag 18 juni, en een tweede op maandag 20 juni. Het eerste optreden was al sinds 2020 uitverkocht, dus ik was blij een kaart te kunnen grijpen voor het concert van maandag. Het was de eerste keer dat ik een optreden van de Neubauten in de AB meemaakte dat niet uitverkocht is. En geloof me, ik heb ze hier al vaak aan het werk gezien, met hun uit metalen platen en plastiek buizen bijeengebouwd intrumentarium.

Als de muzikanten op het podium treden, start Alexander Hacke een rustig basloopje, waarop N.U. Unruh zachte percussie aanvult en een steeds voller geluid gecreëerd wordt. Het nummer heet ‘Wedding’ en staat op de laatste plaat ‘Alles in Allem’, net als ‘Möbliertes Lied’, dat eveneens aantoont dat de Neubauten hun wilde haren kwijt zijn. Blixa Bargeld, die toch de meest wilde haren had van allemaal in de jaren 80, draagt nu lang haar tot over zijn schouders. Het staat hem eigenlijk best goed.

Op ‘Nagorny Karabach’ horen we slide-gitaar en orgel. Iedereen kent nu deze tragische regio waar Armenië en Azerbaidjan om vechten, maar de Neubauten kregen in 2007 – toen de plaat ‘Alles wieder offen’ uitkwam – reeds het verwijt de separatisten in de regio te steunen. Eigenlijk was het vooral een poging om een vervolg te schrijven op ‘Armenia’, een nummer uit ‘Zeichnungen des Patienten O.T.’ uit 1983, zonder twijfel de meest experimentele Neubauten-plaat ooit.

Met ‘Die Befindlichkeit des Landes’ en ‘Sonnenbarke’ begeven we ons naar het jaar 2000, en verder in de geschiedenis gaan we ook niet gaan, want net zoals bij vorige optredens spelen de Neubauten enkel nummers die in de huidige bezetting van de groep zijn ontstaan, met Rudolf Moser op percussie en Jochen Arbeit op gitaar. Er volgen een hele resem nummers uit de laatste plaat: ‘Seven Screws’, ‘Grazer Dam’ (met een winkelkarretje in de hoofdrol en een solo van vallende metalen staven door Bargeld), ‘Alles in Allem’ en ‘Zivilisatorisches Missgeschick’.

‘Sabrina’ is alweer een pareltje uit ‘Silence is Sexy’ (2000). Daarin overloopt Blixa Bargeld de drie kleuren van de Duitse vlag: rood, goud en zwart. Hij besluit dat zwart de kleur is die het beste bij Duitsland past, omwille van de gitzwarte geschiedenis van het land. ‘It is black as Malevitch’s square / The cold furnace in which we stare’. Heb ik eigenlijk al gezegd dat de teksten van Bargeld absoluut geniaal zijn?

‘How Did I Die’ komt – als enig nummer vanavond – uit ‘Lament’, een conceptplaat over de Eerste Wereldoorlog die overigens Belgische wortels heeft. De plaat ontstond immers op vraag van de provincie West-Vlaanderen om de val van Diksmuide te herdenken, 100 jaar na datum. Voor het slotstuk gaan we toch in het verleden graven. ‘Susej’ – het omgekeerde van Jesus – is immers gebaseerd op een gitaarriff uit 1983 die ongebruikt was blijven liggen en in 2007 verscheen op ‘Alles wieder offen’. De tekst is een dialoog tussen de jonge Blixa van 1983 en zijn oudere alter ego van 2007.

Voor de eerste bisronde grijpen we terug naar ‘Grundstück’ – het enige nummer uit het nochtans zeer geweldige ‘Perpetuum Mobile’ (2004) – en ‘Redukt’ – uit het vanavond meer geciteerde ‘Silence is Sexy’ (2000). De tweede bisronde begint met ‘Rampe’, wat hetzelfde betekent als een geïmproviseerd nummer dat doorheen de optredens door evolueert, en eindigt met ‘Tempelhof’, alweer van de laatste plaat.

Wie het oude werk van de Neubauten wou horen, was eraan voor de moeite. De kettingzagen en drilboren hebben definitief weg moeten ruimen voor rustigere metaalpercussie, al blijven de instrumenten van de Duitsers imponeren. Wie de groep volgt in zijn evolutie, zal hen niet kwalijk nemen dat ze willen focussen op hun nieuwere werk. Uiteindelijk blijft het live een hele belevenis.

Foto's: Luc Luyten

Setlist: Wedding / Möbliertes Lied / Nagorny Karabach / Die Befindlichkeit des Landes / Sonnenbarke / Seven Screws / Grazer Damm / Alles in Allem / Zivilisatorisches Missgeschick / How Did I Die? / Sabrina / Ten Grand Goldie / Susej

Bis 1: Grundstück / Redukt

Bis 2: Rampe / Tempelhof

Lees onze vorige recensies van optredens van Einstürzende Neubauten:

Geen opmerkingen: